Παρασκευή 8 Φεβρουαρίου 2013

Απαιτήσεις για τη μελέτη φωτισμού εσωτερικής εγκατάστασης


!
Είναι σημαντικό να γνωρίζει ο μελετητής του φωτισμού την ηλικία των ανθρώπων που εργάζονται ή ζουν σε ένα χώρο. Με το πέρασμα του χρόνου, τα μάτια χάνουν μέρος από την αποτελεσματικότητά τους. Αν θεωρήσουμε, ότι η απαραίτητη ποσότητα φωτισμού για την ανάγνωση ενός βιβλίου από ένα παιδί είναι Α τότε από ένα άτομο ηλικίας 40 ετών είναι 2Α και από ένα άτομο 60 χρονών είναι 3Α.
Σε περιπτώσεις λανθασμένων μελετών φωτισμού μπορούν να δημιουργηθούν στα άτομα που εργάζονται ή διαμένουν στους χώρους αυτούς κοπώσεις και πονοκέφαλοι. Παρακάτω γίνεται αναφορά στον απαιτούμενο φωτισμό σε lux ανάλογα με τον χώρο. Σε εσωτερικούς χώρους εργασίας η στάθμη φωτισμού μπορεί να είναι μεταξύ 1.000 και 2.000 lux. Η ελάχιστη στάθμη φωτισμού που επιτρέπει, την αναγνώριση των χαρακτηριστικών του ανθρώπινου προσώπου είναι της τάξεως των 100 έως 200 lux.              
 Χώρος  Είδος Φωτισμού  Ποσότητα σε Lux
 Χώλ  Γενικός  150

 Τοπικός  1000-500
 Κουζίνα  Γενικός  500-250

 Τοπικός  500-250
 Υπνοδωμάτια  Γενικός  150

 Τοπικός  200-70
 Διάδρομοι,σκάλες,γκαράζ  Γενικός  150

 Τοπικός  500-250
 Στον παραπάνω πίνακα αναφέρονται ενδεικτικά ορισμένες τιμές φωτεινότητας σε διαφόρους χώρους μιας εσωτερικής εγκατάστασης. Η επιλογή των φωτιστικών σωμάτων για να επιτευχθεί κάθε φορά το απαιτούμενο αποτέλεσμα πρέπει να γίνεται βάσει των απαιτήσεων του φωτισμού και του χώρου κάθε φορά. Με τον όρο φωτιστικό σώμα εννοούμε κάθε διάταξη η οποία μπορεί να διαμορφώσει ή να μεταβάλει την φωτεινή ροή ενός λαμπτήρα.
Ένα φωτιστικό σώμα πρέπει να:
- Δίνει συγκεκριμένη μορφή στην φωτεινή ροή χωρίς να προκαλεί σοβαρές απώλειες σε αυτήν.
- Προστατεύει τους λαμπτήρες από μηχανικές καταπονήσεις , σκόνη ή νερό.
- Διατηρεί την θερμοκρασία, κοντά στους λαμπτήρες και τα όργανα λειτουργίας τους, σε χαμηλά επίπεδα.
- Παρέχει δυνατότητα εύκολης εγκατάστασης και συντήρησης.
- Ικανοποιεί την αισθητική και να εναρμονίζεται με το περιβάλλον.
Ανάλογα με τον τρόπο που διαχέεται ο φωτισμός στον χώρο, κατατάσσεται σε φωτιστικά:
-  άμεσου φωτισμού.
-  έμμεσου φωτισμού.
-  διάχυτου φωτισμού.
-  ημιέμμεσου φωτισμού.
-  ημιάμεσου φωτισμού.
Για την μελέτη φωτισμού πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα παρακάτω:
1. Οι φυσιολογικές απαιτήσεις του ατόμου (στάθμη φωτισμού, θάμβωση, κατανομή λαμπρότητας στον χώρο).
2. Η ψυχολογική διάθεση του ατόμου (θερμοκρασία χρώματος, χρωματική πόδοση).
3. Η οικονομία (εκλογή σωστής στάθμης φωτισμού, εκλογή σωστού ωτισμού, εκλογή κατάλληλων λαμπτήρων και φωτιστικών σωμάτων).
Προκειμένου να επιλέξει κανείς φωτιστικά σώματα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του ώστε τα επιλεγόμενα φωτιστικά να τηρούν μερικές βασικές προϋποθέσεις:

1. Ευχάριστο σχήμα και να εναρμονίζονται με την μορφή του χώρου.
2. Να διατηρούν την θερμοκρασία κοντά στους λαμπτήρες και τα όργανα λειτουργίας τους σε χαμηλά επίπεδα.
3. Να διανέμουν κατάλληλα τη φωτιστική ροή του λαμπτήρα.
4. Να είναι προσιτά στην συντήρηση και στον καθαρισμό τους.
Μερικές οδηγίες για το φωτισμό εσωτερικών χώρων:

Στην αρχή γίνεται η επιλογή του φωτιστικού που θα χρησιμοποιηθεί με κριτήρια τον λαμπτήρα, το είδος του φωτισμού και τα τεχνο-οικοκονομικά κριτήρια. Ανάλογα με το χώρο και το είδος εργασίας καθορίζεται βάση πινάκων η επιθυμητή στάθμη φωτισμού. Έπειτα με την μέθοδο της φωτεινής ροής κάθε φωτιστικού υπολογίζουμε τον φωτισμό του χώρου για να βρούμε πόσα φωτιστικά σώματα χρειαζόμαστε. Τέλος, τοποθετούμε τα φωτιστικά στην κάτοψη του σχεδίου έτσι ώστε να μην δημιουργούνται σκοτεινές ή φωτεινές ζώνες.
Δεν αρκεί ένας μόνο λαμπτήρας στο κέντρο του δωματίου για κάθε δραστηριότητα (διάβασμα, κλπ). Έτσι χρησιμοποιούμε διάφορες πηγές φωτισμού όπως απλίκες, λαμπατέρ και φωτιστικά δαπέδου.
Εκτός από τις φυσικές μας ανάγκες για φως, ο φωτισμός χρησιμοποιείται και για λόγους διακόσμησης (τονισμός αντικειμένων, βιτρίνες). Στους χώρους που παρακολουθούμε τηλεόραση είναι απαραίτητο να υπάρχει κάποιος φωτισμός. Προτείνεται να έρχεται από τα πλάγια ή πίσω από την συσκευή.
Επειδή η νοικοκυρά περνά πολλές ώρες στην κουζίνα θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε αυτόν τον χώρο. Ένα φωτιστικό άμεσου ή ημιάμεσου φωτισμού πρέπει να τοποθετείται πάνω από το τραπέζι. Καθώς επίσης και διάχυτος φωτισμός φθορισμού μπορεί να τοποθετηθεί κάτω από τα ντουλάπια για να φωτίζεται ο πάγκος εργασίας και ο νεροχύτης, της νοικοκυράς έτσι ώστε να μην δημιουργούνται θαμβώσεις.
Τα παιδικά δωμάτια θέλουν ιδιαίτερη προσοχή στον φωτισμό ώστε να μην δημιουργείται εκνευρισμός, το διάβασμα να γίνεται πιο εύκολο και να μην
διασπάται η προσοχή από την εργασία τους.  Η στάθμη φωτισμού δεν πρέπει να είναι πάρα πολύ υψηλή και ιδιαίτερα σε χώρους όπου υπάρχουν μωρά, δεν πρέπει να βρίσκονται στο οπτικό τους πεδίο εκθαμβωτικοί λαμπτήρες που θα τα εκνευρίζουν με αποτέλεσμα να μην μπορούν το βράδυ να ηρεμήσουν και να κοιμηθούν.
Τέλος, είναι πολύ σημαντική η επιλογή του ίδιου του φωτιστικού για να μπορεί να καλύψει τις ανάγκες που χρειαζόμαστε κάθε φορά. Ενδεικτικά :
  •  Στη τραπεζαρία προτιμούμε φωτιστικά άμεσου φωτισμού χαμηλά πάνω από το τραπέζι μας. Δύο ή και περισσότερα μικρά φωτιστικά κατά μήκος του τραπεζιού, μας δίνουν πολύ καλή αισθητική και ταυτόχρονα πολύ καλή διάχυση φωτισμού πάνω στο τραπέζι. Συμπληρώνουμε τον χώρο μας με γενικό φωτισμό που μπορεί να προέρχεται από ένα ή και περισσότερα φωτιστικά δαπέδου ή αν υπάρχουν, παροχές με απλίκες.
  • Στο σαλόνι-καθιστικό προτιμούμε φωτιστικά γενικού φωτισμού (διάχυτος) πολύφωτα, πλαφονιέρες προκειμένου να διαγράψουμε το βάθος στο χώρο σας με σποτ ή ειδικού τύπου φωτιστικά δαπέδου.
  • Στη κρεβατοκάμαρα αποφεύγουμε τον υπερβολικό φωτισμό. Το φωτιστικό εδώ πρέπει να είναι έμμεσου ή ημιέμμεσσου φωτισμού με τα αντίστοιχα πορτατίφ στα κομοδίνα. Όσο για τον καθρέπτη (τουαλέτα) ο φωτισμός εκεί πρέπει να είναι αρκετός και τοπικός έτσι ώστε να μπορεί να δίνει τα καλύτερα αποτελέσματα όταν χρειάζεται.
  • Στη κουζίνα προτιμούμε φωτιστικό ημιάμεσου φωτισμού πάνω από το τραπέζι. Τοποθετούμε κάτω από τα ντουλάπια λαμπτήρες φθορισμού.
  • Στη παιδική κρεβατοκάμαρα δεν θέλουμε πολύ φως, οι ανάγκες του παιδιού μας σε φωτισμό είναι πολύ μικρότερες από τις δικές μας. Προτιμούμε φωτιστικά γενικού φωτισμού και οπωσδήποτε πορτατίφ για διάβασμα. Επιλέγουμε την σωστότερη θέση για το πορτατίφ. Φροντίζουμε εκτός από την καλαισθησία, να είναι λειτουργικό και να μην τυφλώνει το παιδί μας. Ο φωτισμός πρέπει να έρχεται από τα πλάγια ή καλύτερα και από πίσω.
  • Στο χώλ προτιμούμε φωτιστικό σε συνδυασμό με τον χώρο που επικοινωνεί ή βλέπει το χώλ μας. Δεν χρειάζεται η τοποθέτηση φωτιστικών με μεγάλη απόδοση.
  • Στο μπάνιο προτιμούμε φωτιστικά στεγανά. Τοποθετούμε απλίκες, σποτ ή και λαμπτήρες φθορισμού με την κατάλληλη φωτιστική-χρωματική απόδοση.
  • Στην αποθήκη οι λεγόμενες αρματούρες (μπάλες) είναι ιδανικές και οικονομικές για αυτούς τους χώρους.
Συντάκτης: Θανάσης Καρακατσάνης, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Τ.Ε. πηγή: http://www.buildnet.gr