Τετάρτη 8 Ιανουαρίου 2014

Ερχεται η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου


Μ.Τζάνε

Το πρώτο ηλεκτρονικό σύστημα καταγραφής της ακίνητης περιουσίας και του δομημένου χώρου της χώρας, το οποίο θα είναι πλήρως διασυνδεδεμένο με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών, το Κτηματολόγιο και τη ΔΕΗ, ευελπιστεί να βάλει σε εφαρμογή μέχρι το καλοκαίρι το υπουργείο Περιβάλλοντος.
Το ΥΠΕΚΑ θέτει στην υπηρεσία της Πολιτείας ένα νέο εργαλείο αποτροπής της αυθαίρετης δόμησης και συγχρόνως ένα νέο όπλο διασταυρώσεων στοιχείων για πολεοδομικούς και φορολογικούς σκοπούς, που έχει τη δική του σημειολογία την εποχή που διανύουμε.

Ο νέος θεσμός, που είναι η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, αφορά σε πρώτη φάση όσους μεταβιβάζουν ακίνητα και εκείνους που βιάζονται να κλείσουν τις εκκρεμότητες με τα αυθαίρετα. Απαιτεί τη συνδρομή μηχανικού και μεταφράζεται σε πρόσθετο κόστος για τους πολίτες, με τη διαφορά ότι σταδιακά το κόστος αυτό θα αποσβεστεί. Ο λόγος είναι ότι με την έκδοση του πιστοποιητικού πληρότητας, το οποίο θα χορηγείται με την εγγραφή στην ηλεκτρονική ταυτότητα, δεν θα χρειάζεται για κάθε μεταβίβαση το πιστοποιητικό πολεοδομικής καθαρότητας που εκδίδουν με έξτρα κόστος οι μηχανικοί, ούτε όμως και το ενεργειακό πιστοποιητικό, εφόσον το ακίνητο προορίζεται για ενοικίαση ή πώληση, όπως συμβαίνει σήμερα.

Οσα κτίσματα έχουν ενταχθεί στους νόμους των ημιυπαίθριων και των αυθαιρέτων έχουν περιθώριο καταχώρησης των στοιχείων τους εντός πενταετίας. Για όλα τα υπόλοιπα -δημόσια και ιδιωτικά- προβλέπεται η δεκαετία. Οσοι, όμως, ξεκινούν την υπαγωγή στον νέο νόμο θα πρέπει να γνωρίζουν ότι αυθαίρετα μετά το 1983, με μεσαίες και μεγάλες πολεοδομικές παραβάσεις, μπορούν να νομιμοποιηθούν οριστικά μόνο εάν καταχωρηθούν στην ηλεκτρονική ταυτότητα του κτιρίου. Γι’ αυτό καλό είναι οι διαδικασίες στις νέες δηλώσεις να γίνουν ταυτόχρονα.
Το Π.Δ. δεν έχει πάει ακόμη στο ΣτΕ
Αν και το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει συνδέσει την ηλεκτρονική ταυτότητα του κτιρίου με τον έλεγχο της αυθαίρετης δόμησης και τον πολεοδομικό σχεδιασμό, έξι μήνες μετά τη δημόσια διαβούλευση το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα δεν έχει εισαχθεί ακόμη για έλεγχο στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

Πληροφορίες από το ΥΠΕΚΑ αναφέρουν ότι μέσα στις επόμενες ημέρες θα πάρει τον δρόμο για το ΣτΕ και προβλέπουν ότι η διαδικασία θα έχει ολοκληρωθεί εντός διμήνου, ώστε στη συνέχεια το Π.Δ. να δημοσιευτεί το ΦΕΚ και να αρχίσει η εφαρμογή του.

Η ηλεκτρονική ταυτότητα αποτελεί την ακτινογραφία ενός ακινήτου, ένα πλήρες "βιογραφικό" του. Ξεκινά με την ολοκλήρωση των εργασιών τοιχοποιίας και ενημερώνεται κάθε φορά που εκτελείται μια εργασία για την οποία απαιτείται άδεια δόμησης ή έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας, ενώ συνοδεύεται ακόμη και με ψηφιακό ντοκουμέντο (βίντεο).

Πρόκειται για ένα αξιόπιστο εργαλείο με το οποίο οι ιδιοκτήτες θα έχουν μια πλήρη εικόνα της κατάστασης ενός ακινήτου, θα μεριμνούν για την ασφάλεια και θα γνωρίζουν τι παραβάσεις βαρύνουν ένα κτίριο ώστε να μην αιφνιδιαστούν στο μέλλον. Επιπλέον, για πρώτη φορά θα γίνει επίσημη καταγραφή των ακινήτων της χώρας, που μπορεί να αποτελέσει τη βάση και για το Περιουσιολόγιο.

"Εάν είχαμε την ταυτότητα του κτιρίου σε δύο μήνες, θα μπορούσαμε να φτιάξουμε Περιουσιολόγιο με απλές δηλώσεις ακινήτων, χωρίς σχέδια όπως στο Ε9", δηλώνει ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου κ. Χρίστος Σπίρτζης. Το ΤΕΕ έχει αναλάβει για λογαριασμό του υπουργείου την ανάπτυξη και διαχείριση της βάσης δεδομένων για την ηλεκτρονική ταυτότητα των κτιρίων. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα είναι κοινή με την ηλεκτρονική έκδοση των οικοδομικών αδειών, καθώς απαιτούνται σχεδόν τα ίδια δικαιολογητικά. Οι διαδικασίες για την ανάπτυξη του συστήματος έχουν ξεκινήσει, το ΤΕΕ όμως περιμένει το Π.Δ. για να διευκρινιστούν οι λεπτομέρειες από το παράρτημα που δεν δόθηκε σε διαβούλευση. Στο Επιμελητήριο δεν κρύβουν ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στην εφαρμογή του νέου θεσμού, δεδομένου ότι ο σχετικός νόμος έχει ψηφιστεί από το 2010 και μόλις πέρυσι το καλοκαίρι ξεκίνησαν να εντατικοποιούνται οι διαδικασίες από τον αναπληρωτή υπουργό ΠΕΚΑ κ. Σταύρο Καλαφάτη. Ομως έχουν τραβήξει σε μάκρος και αυτό προκαλεί εύλογα ερωτήματα, ειδικά για μια ρύθμιση που συγχρονίζεται και με τις συνταγματικές επιταγές για πάταξη της αυθαίρετης δόμησης και αποτελεσματικό έλεγχο των κατασκευών.
Η ηλεκτρονική ταυτότητα
Η ταυτότητα κτιρίου θα περιλαμβάνει στοιχεία όπως η οικοδομική άδεια, τα εγκεκριμένα σχέδια της άδειας, το ενεργειακό πιστοποιητικό, σχέδια κατόψεων, έντυπα ελέγχου αρχιτεκτονικής και στατικής μελέτης, μελέτες ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, βίντεο στο οποίο απεικονίζονται οι χώροι και οι εγκαταστάσεις του κτιρίου και το πιστοποιητικό πληρότητας της ταυτότητας κτιρίου. Υπεύθυνος για τη συμπλήρωση της ταυτότητας είναι ο μηχανικός, που για τις πολυκατοικίες όπου υπάρχουν οριζόντιες ή κάθετες ιδιοκτησίες ορίζεται έπειτα από απόφαση της πλειοψηφίας. Στις πολυκατοικίες μπορούν επίσης όλοι οι ιδιοκτήτες να ενταχθούν στην ταυτότητα του κτιρίου και όχι μόνο ανά ιδιοκτησία. Αν δεν συμφωνεί η πλειοψηφία, τότε μπορεί ο κάθε ιδιοκτήτης να προχωρήσει μόνος του τη διαδικασία της ηλεκτρονικής ταυτότητας για την αυτοτελή ιδιοκτησία του.

Οσα κτίρια ή ιδιοκτησίες ενταχθούν στον νέο νόμο για τα αυθαίρετα (ή έχουν ενταχθεί στους νόμους 4014/2011 και 3843/2010) τα στοιχεία τους υποβάλλονται στο πληροφοριακό σύστημα των αυθαιρέτων και τροφοδοτούν αυτομάτως το πληροφοριακό σύστημα της ταυτότητας του κτιρίου χωρίς να χρειάζεται επανυποβολή. Με την εφαρμογή της ηλεκτρονικής ταυτότητας και την έκδοση του πιστοποιητικού πληρότητας υιοθετούνται οι περιοδικοί έλεγχοι ανάλογα με τη χρήση του κτιρίου. Ετσι, για κτίρια συνάθροισης κοινού, βιομηχανίες και εμπορικά κέντρα γίνονται κάθε οκτώ χρόνια, ενώ για εμπορικά καταστήματα, γραφεία, ξενοδοχεία κ.ά. κάθε δέκα χρόνια.
Σύμφωνα με το Π.Δ., τα κεντρικά υπολογιστικά συστήματα της ταυτότητας του κτιρίου, της Κτηματολόγιο Α.Ε., της ΔΕΗ και της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων "θα είναι μόνιμα διασυνδεδεμένα για την παροχή αμοιβαίας δυνατότητας άμεσης πρόσβασης στα στοιχεία των ηλεκτρονικών αρχείων που τηρούν και ανταλλαγής δεδομένων με μέσα ηλεκτρονικής αποθήκευσης".

Σε περίπτωση μάλιστα όπου από τους σχετικούς ελέγχους διασύνδεσης των ανωτέρω βάσεων δεδομένων προκύπτει ότι δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις και οι προθεσμίες αρχικής συμπλήρωσης ενημέρωσης και περιοδικής συμπλήρωσης της ταυτότητας του κτιρίου, αμελητί ενημερώνεται η αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης για τον έλεγχο και την καταγραφή τυχόν αυθαίρετων κατασκευών και την επιβολή κυρώσεων.
Από το ΥΠΕΚΑ σημειώνουν ότι μετά την πλήρη εφαρμογή του νέου θεσμού και την ηλεκτρονική διασύνδεση όλων των σχετικών βάσεων δεδομένων του Δημοσίου θα καταστεί αδύνατη η αυθαίρετη δόμηση και χρήση οποιουδήποτε ακινήτου δεν έχει καταγραφεί.
Με την έκδοση του πιστοποιητικού πληρότητας που θα χορηγείται με την εγγραφή στην ηλεκτρονική ταυτότητα δεν θα χρειάζεται για κάθε μεταβίβαση το πιστοποιητικό πολεοδομικής καθαρότητας που εκδίδουν με έξτρα κόστος οι μηχανικοί, ούτε όμως και το ενεργειακό πιστοποιητικό, εφόσον το ακίνητο προορίζεται για ενοικίαση ή πώληση, όπως συμβαίνει σήμερα
Τι περιλαμβάνει η ηλεκτρονική ταυτότητα
-Οικοδομική άδεια του κτιρίου
-Εγκεκριμένα σχέδια της άδειας
-Ενεργειακό πιστοποιητικό, σχέδια κατόψεων
-Εντυπα ελέγχου αρχιτεκτονική μελέτης και στατικής μελέτης
-Μελέτες ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων
-Βίντεο με τους χώρους και τις εγκαταστάσεις του κτιρίου
-Πιστοποιητικό πληρότητας της ταυτότητας του κτιρίου