Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2014

Τα "μυστικά" για ένα άριστο οπλισμένο σκυρόδεμα



Απαραίτητη προϋπόθεση για ένα άριστο τελικό αποτέλεσμα είναι η αυστηρή εφαρμογή από έμπειρα και αξιόπιστα συνεργεία των κανόνων διάστρωσης, συμπύκνωσης, συντήρησης και ξεκαλουπώματος του οπλισμένου σκυροδέματος. Διαβάστε ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που καθορίζουν την ποιοτική κατασκευή.
Ιδιότητες σκυροδέματος και αντοχή
Το σκυρόδεμα, γνωστό και ως μπετόν, είναι δομικό υλικό ευρείας χρήσης. Παράγεται με ανάμειξη τσιμέντου, αδρανών υλικών, νερού και προσθέτων υλικών. Οπλισμένο σκυρόδεμα είναι το μπετόν με οπλισμό (σίδερα), που χρησιμοποιείται για εξασφάλιση της στατικής επάρκειας της κατασκευής.

Οι ιδιότητες του σκυροδέματος καθορίζονται από τη σύνθεσή του (δοσολογία του τσιμέντου, του νερού, διαστάσεις των αδρανών, χρήση πρόσμικτων κ.λπ.), το χρόνο μεταξύ ανάμιξης και χύτευσης και τη διαδικασία ωρίμανσης (π.χ. κλιματολογικές συνθήκες, μέτρα συντήρησης).

Το τελικό σκυρόδεμα χαρακτηρίζεται από την κατηγορία αντοχής του (π.χ. C20/25). Η πραγματική αντοχή του σκυροδέματος πολύ δύσκολα μπορεί να προσδιοριστεί. Προκειμένου να υπάρχει μια ασφαλής ένδειξη για την αντοχή του σκυροδέματος και θεωρώντας ότι τηρούνται οι απαιτήσεις για την συντήρηση αυτού, λαμβάνονται δείγματα από το υλικό προς χύτευση, τα οποία σπάζουν αφού αυτά ωριμάσουν με τρόπο που να δείχνουν την αντοχή τους.
Η όλη διαδικασία περιγράφεται αναλυτικά στον Κανονισμό Τεχνολογίας Σκυροδέματος. Για παράδειγμα, σκυρόδεμα κατηγορίας C20/25 σημαίνει ότι μπορεί με ικανή ασφάλεια να θεωρηθεί ότι θα μπορεί να παραλάβει πιέσεις της τάξης των 20 Mpa (μεγκαπασκάλ) χωρίς να καταστραφεί, στις 28 ημέρες μετά τη σκυροδέτησή του. Κατά το νόμο, η λήψη των δοκιμίων είναι μια από τις υποχρεώσεις του ιδιοκτήτη.

Υπάρχει, επίσης, μία κλίμακα (S1 ως S5) η οποία μετρά το πόσο εύκολα δουλεύεται (εργασιμότητα κατά τη σκυροδέτηση). Στην κλίμακα αυτή το S1 είναι το πολύ σφιχτό σκυρόδεμα ενώ S5 το πολύ μαλακό. Χωρίς την προσθήκη ειδικών ρευστοποιητών, η εργασιμότητα εξαρτάται πολύ από τη δοσολογία του νερού οπότε δεδομένου ότι το πολύ νερό μειώνει τις αντοχές, συνήθως προδιαγράφονται κατηγορίες S2 ή S3.
Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται να προστίθεται επιπλέον νερό. Αν υπάρχει ανάγκη για μεγαλύτερη εργασιμότητα, αυτό θα πρέπει να γίνεται αποκλειστικά και μόνο με τη χρήση ειδικών χημικών προσθέτων (ρευστοποιητών).
Πρόσθετα υλικά σκυροδέματος
Είναι αρκετά συνηθισμένο να χρησιμοποιούνται ειδικά πρόσθετα υλικά κατά τη σύνθεση του σκυροδέματος. Συνηθέστερα είναι τα επιβραδυντικά (που επιβραδύνουν την πήξη) και τα υπερρευστοποιητικά (που αυξάνουν την εργασιμότητα).

Τα επιβραδυντικά τοποθετούνται κατά την ανάμιξη στο εργοστάσιο παραγωγής. Αυξάνουν κατά περίπου 20' τον χρόνο πήξεως (από 1,5 ώρα σε 1 ώρα και 50 λεπτά).
Τα υπερρευστοποιητικά συνήθως μπαίνουν στη βαρέλα επί του έργου. Απαιτείται ανάμιξη 5' στις γρήγορες στροφές, πριν την διάστρωση του σκυροδέματος. Τα υπερρευστοποιητικά λύνουν προβλήματα διάστρωσης του σκυροδέματος σε περιπτώσεις πυκνού οπλισμού και λεπτών διατομών (τα οποία είναι συνήθη ιδιαίτερα στους κόμβους κολόνων και δοκών).

Εικ. 1 Η σωστή τοποθέτηση των καλουπιών παίζει μεγάλο ρόλο στην τελική μορφή και ποιότητα του σκυροδέματος

Προετοιμασία πριν τη σκυροδέτηση
Η παραγγελία θα πρέπει να υποβάλλεται προς τον προμηθευτή εγκαίρως, δηλαδή τουλάχιστον τρεις ημέρες πριν από την επιθυμητή ημέρα παραλαβής. Έτσι διευκολύνεται ο σωστός προγραμματισμός και η διεκπεραίωσή της από την πλευρά του παραγωγού ετοίμου σκυροδέματος.

Από την προηγούμενη ημέρα καλό είναι να έχει διαμορφωθεί κατάλληλα ο χώρος ώστε να μπορεί η αντλία (πρέσα) να προσεγγίσει και να εδράζεται με ασφάλεια σε σημείο από όπου να μπορεί να μεταφέρει το σκυρόδεμα στην κατάλληλη θέση. Επίσης, οι βαρέλες θα πρέπει να έχουν εύκολη και γρήγορη πρόσβαση.

Ενδέχεται να απαιτείται και χρήση κοινόχρηστων χώρων (π.χ. μέρος του δρόμου) ή να υπάρχουν και άλλοι κίνδυνοι  που πρέπει να αρθούν πριν την έναρξη των εργασιών (όπως π.χ. καλώδια της ΔΕΗ σε κοντινή απόσταση). Σε κάθε περίπτωση, πιθανόν να απαιτούνται ειδικές άδειες από το Δήμο ή άλλους φορείς, καθώς και ειδικά μέτρα ασφάλειας.

Καλούπια
Η σωστή τοποθέτηση των καλουπιών παίζει μεγάλο ρόλο για την τελική μορφή του σκυροδέματος. Πιο συγκεκριμένα τα καλούπια πρέπει να είναι:
Επαρκώς στερεωμένα ώστε να μην υπάρχουν κίνδυνοι καθίζησης ή πτώσης. Οι κανόνες που πρέπει να ακολουθούνται κατά την τοποθέτηση των σκαλωσιών (ικριωμάτων) σχετίζονται με την άρτια στήριξη σε κατάλληλο έδαφος, με ικανό πλήθος κατακόρυφων στοιχείων επαρκούς διατομής, χιαστί συνδέσμων και ασφαλείς συνδέσεις.
Τοποθετημένα με ακρίβεια, ώστε το μπετόν να πάρει το μελετημένο σχήμα. Πριν από την τοποθέτηση των σκαλωσιών ελέγχονται οι χαράξεις και η στάθμη, ώστε να διαπιστωθεί εάν υπάρχει συμφωνία των διαστάσεων με τα σχέδια.
Στεγανά. Σε όλους τους οριζόντιους χώρους πρέπει να γίνονται έλεγχοι διαρροής τσιμεντοκονίας.
Καθαρά από σκουπίδια, ώστε να μην ενσωματωθούν στο σκελετό δημιουργώντας ευπαθή σημεία.
Βρεγμένα, ώστε να μην απορροφούν υγρασία και ώστε μετά το ξεκαλούπωμα οι επιφάνειες του σκυροδέματος να είναι λείες και χωρίς επιφανειακές κακοτεχνίες. Πολλές φορές λίγο πριν από τη σκυροδέτηση, τα καλούπια επαλείφονται με κατάλληλο υλικό ώστε να αποκολλώνται εύκολα κατά το ξεκαλούπωμα. Πρέπει να δίνεται προσοχή ώστε αυτό το υλικό να μη λερώσει τους οπλισμούς.

Επίσης, όλοι οι οπλισμοί πρέπει να είναι τοποθετημένοι στις σωστές θέσεις και καλά στερεωμένοι, ώστε να μη μετακινηθούν κατά τη σκυροδέτηση. Τα σίδερα πρέπει να αφήνουν αρκετό χώρο ώστε να μπορεί να περνάει το σκυρόδεμα αλλά και ο δονητής. Διάστρωση - Συμπύκνωση
Το σημαντικότερο στοιχείο που δεν πρέπει να παίρνεται ποτέ αψήφιστα είναι το ακόλουθο. Ο μέγιστος χρόνος μεταξύ παραγωγής σκυροδέματος στο εργοστάσιο και εκφόρτωσης - χρήσης του, δεν πρέπει να ξεπερνά τη 1.5 ώρα. Για κανένα λόγο δεν πρέπει να γίνεται δεκτή η διάστρωση σκυροδέματος που θα έχει συμπληρώσει τον χρόνο αυτό.

Επιπλέον, δεν πρέπει να αγνοείται πως η προσθήκη επιπλέον νερού στο μείγμα μειώνει τις αντοχές του σκυροδέματος πολύ έντονα, μειώνει την ικανότητά του να αντιστέκεται στις περιβαλλοντικές επιδράσεις, καθιστώντας το διαβρώσιμο, ενώ δημιουργεί και ανομοιογένεια στο μείγμα με μειωμένες ιδιότητες στην ανώτερη στρώση (αντοχή, διαπερατότητα, αντίσταση σε απότριψη). Για όλους αυτούς τους λόγους απαγορεύεται.

Το σκυρόδεμα πρέπει να πέφτει από χαμηλό ύψος ώστε να μην διαχωρίζονται οι κόκκοι του χαλικιού από το υπόλοιπο μείγμα και το τελικό προϊόν να παραμένει ομοιογενές. Στις πλάκες, η διάστρωση του σκυροδέματος πρέπει να γίνεται σε μια στρώση.

Η συμπύκνωση του σκυροδέματος γίνεται με κατάλληλη δόνηση (με ειδικά μηχανήματα που ονομάζονται δονητές), ώστε να αποβάλλεται ο αέρας που έχει εγκλωβιστεί στο σκυρόδεμα. Έτσι εξασφαλίζεται η συνεργασία με τα σίδερα και αποτρέπεται η δημιουργία ευπαθών κοιλοτήτων.

Αν η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι υψηλή, πρέπει να λαμβάνονται μέτρα ώστε κατά τη διάστρωση το σκυρόδεμα να μην έχει θερμοκρασία μεγαλύτερη των 32 βαθμών Κελσίου. Σε αντίθετη περίπτωση το σκυρόδεμα πήζει γρηγορότερα και έχει μειωμένες αντοχές, αναπτύσσοντας παράλληλα ανεπιθύμητες ρηγματώσεις. Πιθανά μέτρα είναι η σκυροδέτηση τις βραδινές ή τις πρώτες πρωινές ώρες, η χρήση δροσερών πρώτων υλών, η γρήγορη παραγωγή, μεταφορά από τη μονάδα παραγωγής στο έργο και χύτευση, η χρήση θερμο-μονωμένων βαρελών κ.λπ.

Αν αντιθέτως η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι χαμηλή (κάτω από 5οC και όχι κάτω από -15οC), το σκυρόδεμα πρέπει κατά τη σκυροδέτηση να έχει θερμοκρασία πάνω από 10 ή 13οC, ανάλογα με τα χαλίκια που χρησιμοποιούνται. Σε αντίθετη περίπτωση αργεί το πήξιμο και η ανάπτυξη αντοχών, ενώ υπάρχει σοβαρός κίνδυνος το νερό του μείγματος να παγώσει και να διογκωθεί, ρηγματώνοντας το σκυρόδεμα και μειώνοντας έτσι θεαματικά τις αντοχές του. Η γρήγορη μεταφορά και χύτευση στις πιο ζεστές ώρες της μέρας με μόνωση των ελεύθερων σκυροδετημένων επιφανειών και η χρήση θέρμανσης κατά τη συντήρηση είναι κάποια από τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν.

Εικ. 2 Οι οπλισμοί πρέπει να είναι τοποθετημένοι στις σωστές θέσεις και καλά στερεωμένοι, ώστε να μη μετακινηθούν κατά τη σκυροδέτηση
Συντήρηση και ωρίμανση
Η συντήρηση του σκυροδέματος στο έργο γίνεται, υποχρεωτικά και συνεχώς, για 7 ή και περισσότερες ημέρες, ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες.

Η μέθοδος συντήρησης που θα εφαρμοσθεί (διαβροχή, πλημμύρισμα, χρήση λινάτσας ή ψεκασμός με ειδικό υγρό (πρόσθετο), έχει σαν στόχο την παρεμπόδιση της εξάτμισης του νερού από τη μάζα του σκυροδέματος κατά τη διάρκεια της πήξης του.

Το νωπό σκυρόδεμα χρειάζεται προστασία από την υψηλή θερμοκρασία, η οποία επιταχύνει την εξάτμιση του νερού κατά τη διάρκεια της πήξης και προκαλεί ανεπιθύμητες ρηγματώσεις.

Το ξεκαλούπωμα γίνεται χωρίς κτυπήματα και δονήσεις, ξεκινώντας από τις κολώνες. Εάν το σκυρόδεμα δεν έχει σκληρυνθεί, παρατείνεται ο χρόνος ξεκαλουπώματος. Μετά το ξεκαλούπωμα οι τυχόν επιδιορθώσεις της επιφάνειας πρέπει να γίνονται αμέσως με κατάλληλη τσιμεντοκονία. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται τη στιγμή του ξεκαλουπώματος, όταν στα στοιχεία στηρίζονται ξυλότυποι υπερκείμενων κατασκευών.

Τυχόν εξανθήματα στην επιφάνεια του σκυροδέματος πρέπει να απομακρύνονται με διάλυμα υδροχλωρικού οξέος και η περιοχή να ξεπλένεται επιμελώς με νερό, αμέσως μόλις η επιφάνεια του νερού σταματήσει να αφρίζει.

Τα συστατικά της ατμόσφαιρας που προκαλούν αλλοιώσεις στο οπλισμένο σκυρόδεμα, είναι το διοξείδιο του άνθρακα (CO2), καθώς και τα χλωριόντα (Cl-) στις παραθαλάσσιες περιοχές. Η επαρκής δοσολογία τσιμέντου με παράλληλη τήρηση της μέγιστης δοσολογίας νερού, η καλή συμπύκνωση κατά τη χύτευση και η σχολαστική συντήρηση μπορούν να καθυστερήσουν πολύ τις αλλοιώσεις αυτές.
buildnet.gr