ΠΕ ΣΤΕ 77/2016 [ΕΓΚΡΙΣΗ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥ ΡΥΜΟΤΟΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΤΗΣ Δ.Κ. ΑΝΘΟΥΣΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΑΛΛΗΝΗΣ (Ν. ΑΤΤΙΚΗΣ) ΚΑΙ ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΥ ΟΡΙΟΓΡΑΜΜΩΝ ΡΕΜΑΤΩΝ]

Περίληψη

-Με το υπό επεξεργασία σχέδιο επιχειρείται η έγκριση της πολεοδομικής μελέτης επέκτασης του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου της Δημοτικής Κοινότητας Ανθούσας του Δήμου Παλλήνης (Ν. Αττικής) και η επικύρωση του καθορισμού των οριογραμμών των ρεμάτων της πολεοδομούμενης περιοχής.

Πρόεδρος: Αθ. Ράντος
Εισηγητής: Α. Σκούφαλος

1. Με το υπό επεξεργασία σχέδιο επιχειρείται η έγκριση της πολεοδομικής μελέτης επέκτασης του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου της Δημοτικής Κοινότητας Ανθούσας του Δήμου Παλλήνης (Ν. Αττικής) και η επικύρωση του καθορισμού των οριογραμμών των ρεμάτων της πολεοδομούμενης περιοχής.
2. Πριν από την αποστολή του σχεδίου στο Συμβούλιο της Επικρατείας (5.11.2015), δημοσιεύθηκε ο ν. 4269/2014 «Χωροταξική και πολεοδομική μεταρρύθμιση – Βιώσιμη ανάπτυξη» (Α΄ 142/28.6.2014), με τον οποίο θεσπίζεται νέο πλαίσιο χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού. Ειδικότερα, με τις διατάξεις του Κεφαλαίου Α΄ του νόμου αυτού (άρθρα 1-13α) προσδιορίζονται εκ νέου οι έννοιες, το σύστημα και η διάρθρωση του χωρικού σχεδιασμού και αναδιοργανώνεται πλήρως ο πολεοδομικός σχεδιασμός ως προς τα επίπεδα του σχεδιασμού, τα αρμόδια όργανα, την διαδικασία και το περιεχόμενο των πολεοδομικών μελετών και των ειδικών σχεδίων, ενώ με τις διατάξεις του Κεφαλαίου Β΄ (άρθρα 14-33) ρυθμίζονται εκ νέου οι κατηγορίες και το περιεχόμενο των χρήσεων γης, προβλέπονται νέες χρήσεις γης, εξειδικεύονται περαιτέρω οι ισχύουσες χρήσεις και επαναπροσδιορίζεται το περιεχόμενό τους. Καθ’ ό μέρος οι ρυθμίσεις του σχεδίου ανάγονται σε θέματα, τα οποία διέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 1 έως 13, δηλαδή του Κεφαλαίου Α΄ του ν. 4269/2014, νομίμως επιχειρείται η εξεταζόμενη πολεοδομική ρύθμιση με βάση τις προϊσχύουσες διατάξεις, έστω και αν έχει ήδη δημοσιευθεί ο ανωτέρω ν. 4269/2014. Και τούτο διότι, σύμφωνα με την μεταβατική διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 13α του ν. 4269/2014, πρόκειται για εκκρεμή διαδικασία έγκρισης πολεοδομικής μελέτης, η εκπόνηση της οποίας άρχισε, κατά τα εκτιθέμενα στην 168/2014 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Παλλήνης, στις 28.2.2007 (πρβλ. Π.Ε. 125/2015 κ.ά.). Περαιτέρω, καθ’ ό μέρος οι ρυθμίσεις του σχεδίου ανάγονται σε θέματα, τα οποία διέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 14 έως 33, δηλαδή του Κεφαλαίου Β΄ του ίδιου νόμου, νομίμως και κατά το μέρος αυτό επιχειρείται η προτεινόμενη ρύθμιση εφ’ όσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που τάσσει η μεταβατική διάταξη της περ. β΄ της παρ. 3 του άρθρου 33 του νόμου αυτού. Ειδικότερα, η εν λόγω διάταξη προβλέπει ότι εκκρεμείς διαδικασίες έγκρισης πολεοδομικών μελετών ολοκληρώνονται κατ’ εξαίρεση με τις προϋφιστάμενες διατάξεις, εφ’ όσον εκδίδεται απόφαση του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία αυτό αποφαίνεται αιτιολογημένα για τους ιδιαίτερους λόγους ολοκλήρωσης της μελέτης με τις προϋφιστάμενες διατάξεις, και γνωμοδοτεί σχετικά το αρμόδιο όργανο (ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. ή ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.). Στην προκειμένη δε περίπτωση, το Δημοτικό Συμβούλιο Παλλήνης, με την ανωτέρω 168/2014 απόφασή του, αποφάνθηκε αιτιολογημένα ότι συντρέχουν λόγοι ολοκλήρωσης της διαδικασίας με τις προγενέστερες διατάξεις, εφ’ όσον οι προτεινόμενες χρήσεις καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες της περιοχής, η διαδικασία έγκρισης της μελέτης ήταν, κατά την δημοσίευση του ν. 4269/2014, σε ώριμο στάδιο και η εναρμόνισή της με τις διατάξεις του νέου νόμου θα επιβάρυνε αδικαιολόγητα τον προϋπολογισμό του Δήμου. Τέλος, το ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α., με την 32/2014 γνωμοδότησή του, αφού έλαβε υπ’ όψιν την εν λόγω 168/2014 απόφαση του Δήμου Παλλήνης, ενέκρινε την ολοκλήρωση της εκκρεμούς διαδικασίας με τις προϊσχύουσες διατάξεις. Συνεπώς, νομίμως γίνεται μνεία των μεταβατικών διατάξεων των άρθρων 13α και 33 του ν. 4269/2014 στο στοιχείο 3 του προοιμίου του σχεδίου (πρβλ. Π.Ε. 125/2015).
3. Περαιτέρω, με τον ήδη ισχύοντα, πριν από την αποστολή του σχεδίου, ν. 4258/2014 «Διαδικασία οριοθέτησης και ρυθμίσεις θεμάτων για τα υδατορέματα – ρυθμίσεις πολεοδομικής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις» (Α´ 94/14.4.2014) αντικαταστάθηκε το ουσιαστικό και διαδικαστικό νομοθετικό πλαίσιο για την οριοθέτηση των ρεμάτων (άρθρα 1 έως 10). Στο άρθρο 1 του νόμου ορίζεται ότι «Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου, οι ακόλουθοι ορισμοί έχουν την εξής έννοια: 1 […] 10. Καθορισμός των οριογραμμών: η αποτύπωση των οριογραμμών στο οριζοντιογραφικό και υψομετρικό διάγραμμα […] 11. Οριοθέτηση: Η διαδικασία και η επικύρωση του καθορισμού των οριογραμμών του υδατορέματος, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 3, με στόχο την εξασφάλιση της απρόσκοπτης απορροής των επιφανειακών νερών και την περιβαλλοντική προστασία του υδατορέματος […]», στο άρθρο 2 προβλέπεται η κατάρτιση και εκπόνηση «φακέλου και πρότασης οριοθέτησης», στο δε άρθρο 3 ορίζονται τα ακόλουθα: «Α. Διαδικασία Οριοθέτησης των υδατορεμάτων χωρίς κατασκευή έργων διευθέτησης επ’ αυτών: 1. Ο Φάκελος Οριοθέτησης ελέγχεται και θεωρείται […] 2. Μετά τη θεώρηση του Φακέλου Οριοθέτησης καθορίζονται, στο διάγραμμα […] οι οριογραμμές του υδατορέματος […] 3. Μετά την ανωτέρω διαδικασία εκδίδεται πράξη επικύρωσης του καθορισμού των οριογραμμών του υδατορέματος (οριοθέτηση) από: 3.1 Τον Γενικό Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης στην περίπτωση 2.1α του παρόντος άρθρου […] 3.2 Τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής στην περίπτωση 2.1β του παρόντος άρθρου […] 3.3 Τον Υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων στην περίπτωση 2.1γ του παρόντος άρθρου […] Η πράξη επικύρωσης του καθορισμού των οριογραμμών του υδατορέματος συνοδεύεται από το τοπογραφικό διάγραμμα […] και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως 4. Κατ’ εξαίρεση, όταν το προς οριοθέτηση τμήμα του υδατορέματος ευρίσκεται σε κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο ή σε παραδοσιακό οικισμό, η επικύρωση του καθορισμού των οριογραμμών του υδατορέματος γίνεται με προεδρικό διάταγμα, το οποίο εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού […] Για τις περιοχές Natura και για τα δάση […] τα εντός των περιοχών αυτών υδατορέματα προστατεύονται από ειδικότερες και δεσμευτικές διατάξεις σχετικές και με τη διαχείριση των περιοχών αυτών. 5. Στις περιπτώσεις έγκρισης ή τροποποίησης σχεδίου πόλης και οικισμών ή έγκρισης πολεοδομικής μελέτης Οικοδομικών Συνεταιρισμών και Ιδιωτικών Πολεοδομήσεων, η οριοθέτηση των υδατορεμάτων που εμπίπτουν σε αυτά, μπορεί να γίνεται με τη διοικητική πράξη έγκρισης ή τροποποίησης του σχεδίου ή της έγκρισης της πολεοδομικής μελέτης, αντίστοιχα […]». Περαιτέρω, στο άρθρο 9 του αυτού νόμου, με τον τίτλο «Μεταβατικές διατάξεις», ορίζεται ότι «1. Επικυρώσεις του καθορισμού των οριογραμμών υδατορεμάτων, οι οποίες, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, εκκρεμούν στις αρμόδιες Υπηρεσίες και εμπίπτουν στην εξαίρεση της παρ. 4 του άρθρου 3, ολοκληρώνονται σύμφωνα με τις παρούσες διατάξεις. 2. Επικυρώσεις του καθορισμού των οριογραμμών υδατορεμάτων, οι οποίες, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, εκκρεμούν στις αρμόδιες Υπηρεσίες και δεν εμπίπτουν στην εξαίρεση της παρ. 4 του άρθρου 3 του παρόντος, δύναται να ολοκληρώνονται σύμφωνα με τις διατάξεις που ίσχυαν κατά το χρόνο έναρξης της διαδικασίας καθορισμού ή με τις διατάξεις του παρόντος […]», στο άρθρο 10 ορίζεται ότι «Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου καταργούνται: α) οι διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 880/1979 (Α´ 58), όπως ισχύουν […]» και στο άρθρο 37 ότι «Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στις επί μέρους διατάξεις». Από τις προαναφερθείσες διατάξεις προκύπτει ότι από την έναρξη της ισχύος του ν. 4258/2014 η οριοθέτηση των υδατορεμάτων πραγματοποιείται σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που θεσπίζει ο νόμος αυτός στα άρθρα 1 έως 9 και με τη διαδικασία που διαγράφει, ήτοι με την έκδοση πράξης επικύρωσης του καθορισμού των οριογραμμών του υδατορέματος από τον Γενικό Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, τον Υπουργό Π.Ε.Κ.Α. ή τον Υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, κατά περίπτωση (άρθρο 3 παρ. Α´ περ. 3). Κατ’ εξαίρεση, η επικύρωση του καθορισμού των οριογραμμών υδατορεμάτων που βρίσκονται σε προστατευόμενες περιοχές του πολιτιστικού ή φυσικού περιβάλλοντος γίνεται αντιστοίχως με προεδρικό διάταγμα ή βάσει ειδικών διατάξεων, ενώ όταν τα υδατορέματα βρίσκονται σε οικιστικές περιοχές η επικύρωση μπορεί να πραγματοποιηθεί με την πράξη έγκρισης ή τροποποίησης του σχεδίου πόλης ή της πολεοδομικής μελέτης, κατά κανόνα, επίσης με προεδρικό διάταγμα (πρβλ. άρθρο 3 παρ. Α´ περ. 4 και 5). Εάν, όμως, πριν από την έναρξη της ισχύος του ν. 4258/2014 περαιώθηκε ενώπιον των αρμόδιων υπηρεσιών της Διοίκησης η σχετική διαδικασία και καθορίσθηκαν οι οριογραμμές ρέματος που κείται στις προαναφερθείσες περιοχές, ήτοι αποτυπώθηκαν οι οριογραμμές στο οριζοντιογραφικό και υψομετρικό τοπογραφικό διάγραμμα με βάση υδραυλική και γεωλογική μελέτη και εν συνεχεία η αποτύπωση ελέγχθηκε και θεωρήθηκε, εν γένει δε τηρήθηκαν οι προϋποθέσεις του άρθρου 6 του ν. 880/1979, η οριοθέτηση του ρέματος μπορεί να ολοκληρωθεί και ο ως άνω καθορισμός των οριογραμμών μπορεί να επικυρωθεί με προεδρικό διάταγμα, κατά τα οριζόμενα στα άρθρα 3 (παρ. Α´ περ. 4 και 5) και 9 του ν. 4258/2014, χωρίς να απαιτείται εκ νέου η τήρηση της διαδικασίας που διαγράφει ο τελευταίος αυτός νόμος για την αποτύπωση των οριογραμμών, τον έλεγχο, τη θεώρηση κ.λπ. (πρβλ. Π.Ε. 260/2014).
4. Κατά τα εκτιθέμενα στην από 28.3.2012 εισήγηση της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Π.Ε.Κ.Α., η οποία υιοθετήθηκε με την 42/2012 γνωμοδότηση του ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α., η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών της Ν.Α. Ανατολικής Αττικής και η Περιφέρεια Αττικής είχαν ήδη προβεί, πριν από την έναρξη της ισχύος του ν. 4258/2014, σε καθορισμό των οριογραμμών των ρεμάτων της περιοχής, με πράξεις που εκδόθηκαν στις 29.10.2007, 13.10.2008 και, κατόπιν υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων, στις 30.6.2011. Εν όψει των ανωτέρω, νομίμως, κατ’ αρχήν, επιχειρείται με το υπό επεξεργασία σχέδιο, με το οποίο εγκρίνεται η πολεοδομική μελέτη της Δημοτικής Κοινότητας Ανθούσας, η επικύρωση του καθορισμού των οριογραμμών των ρεμάτων της πολεοδομούμενης περιοχής, σύμφωνα με τα άρθρα 6 του ν. 880/1979 και 3 παρ. Α´ περ. 5 και 9 του ν. 4258/2014. Περαιτέρω, ορθώς αναφέρονται, στο στοιχείο 4 του προοιμίου, τα ανωτέρω άρθρα 6 του ν. 880/1979, όπως ισχύει, και 9 του ν. 4258/2014, στο στοιχείο δε αυτό πρέπει να προστεθεί και το άρθρο 3 παρ. Α΄ περ. 5 του ν. 4258/2014.
5. Σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1, 2 και 3 του άρθρου 6 του ν. 880/1979 (Α΄ 58), όπως ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους με το άρθρο 5 του ν. 3010/2002 (Α΄ 91), η οριοθέτηση των ρεμάτων γίνεται α) κατόπιν ειδικής μελέτης, υδρογεωλογικής και υδραυλικής, η οποία πρέπει να λαμβάνει υπόψη και τη λειτουργία του ρέματος ως οικοσυστήματος, β) επί τοπογραφικού και υψομετρικού διαγράμματος υπό κατάλληλη κλίμακα, δηλαδή υπό κλίμακα πρόσφορη και για τον περαιτέρω τυχόν πολεοδομικό σχεδιασμό της περιοχής. Το διάγραμμα αυτό πρέπει να συνοδεύεται από σύντομη επεξηγηματική τεχνική έκθεση. Εξ άλλου, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων του άρθρου 6 παρ. 1, 2 και 3 του ν. 880/1979, όπως ισχύουν, ερμηνευόμενων υπό το πρίσμα της συνταγματικής επιταγής περί προστασίας του περιβάλλοντος, σκοπός της οριοθέτησης είναι η αποτύπωση της φυσικής κοίτης του ρέματος, λαμβανομένου υπόψη του χαρακτήρα του αφ’ ενός ως υδρογεωλογικού στοιχείου και αφ’ ετέρου ως οικοσυστήματος. Η αποτύπωση αυτή δεν πρέπει να αφορά μόνον την πραγματική κατάσταση της κοίτης, η οποία ενδέχεται να έχει διαμορφωθεί και κατόπιν αυθαίρετων επιχώσεων ή άλλων ανθρώπινων επεμβάσεων. Τμηματική δε οριοθέτηση ρέματος επιτρέπεται μόνο κατ’ εξαίρεση, αν δικαιολογείται από ειδικούς λόγους και υπό τον όρο ότι στις οικείες μελέτες έχουν ληφθεί υπόψη στοιχεία που αφορούν το σύνολο του ρέματος. Περαιτέρω, η επικύρωση της οριοθέτησης ρεμάτων τα οποία βρίσκονται σε οικισμούς και περιοχές που έχουν γενικότερη σημασία για τη Χώρα, δεν επιτρέπεται, κατά το Σύνταγμα, να ανατεθεί σε άλλο, πλην του Προέδρου της Δημοκρατίας όργανο της εκτελεστικής εξουσίας. Τέλος, ο χώρος που καταλαμβάνει το ρέμα, μετά την ως άνω οριοθέτησή του, δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως οικοδομήσιμος ή ως χώρος προορισμένος για την ανέγερση κοινωφελών κτηρίων, αλλά αποκλειστικά ως κοινόχρηστος χώρος, αποκλειομένης κάθε εργασίας επίχωσης ή κάλυψης του ρέματος. Η εκτέλεση των απολύτως αναγκαίων τεχνικών έργων για την διευθέτηση της κοίτης και των πρανών του ρέματος επιτρέπεται μόνο για την διασφάλιση της ελεύθερης ροής των υδάτων (πρβλ. Σ.τ.Ε. 899/2011 7μ,3849/2006 7μ, Π.Ε. 51/2013, 108/2012, 222/2011, 196/2011, 121/2011, 209/2010,173/2010, 151/2010, 67/2010, 58/2009, 275/2007 5μ κ.ά.).
6. Στην προκειμένη περίπτωση, εντός των ορίων της πολεοδομούμενης περιοχής περιλαμβάνονται τα ρέματα: α) Γέρακα – Ανθούσας (Ρ1 – Ρ5), β) Ανώνυμο ρέμα που συμβάλλει στο ρέμα Ανθούσας (Ρ2), γ) Χαλκίδας με τον κλάδο του (Ρ3, Ρ3-1) και δ) Ανώνυμο ρέμα που συμβάλλει στο ρέμα Ανθούσας – Παλλήνης. Τα ρέματα αυτά, όπως προκύπτει, ιδίως, από τις 42/2012, 14/2014 και 20/2014 γνωμοδοτήσεις του ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. και τις αντίστοιχες εισηγήσεις της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού, οριοθετούνται κατόπιν μελετών, οι οποίες περιλαμβάνουν περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης των ρεμάτων, στοιχεία των λεκανών απορροής και περιβαλλοντικά δεδομένα. Η πλημμυρική παροχή των ρεμάτων υπολογίσθηκε για περίοδο επαναφοράς 50 ετών, προβλέπονται δε παραρεμάτιοι χώροι πρασίνου κατά μήκος των ρεμάτων προς ενίσχυση της περιβαλλοντικής λειτουργίας τους. Σε τμήμα του ρέματος Γέρακα – Ανθούσας (Ρ1 – Ρ5), το οποίο χαρακτηρίσθηκε ως ιδιαίτερου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος με την 9173/1642/3.3.1993 απόφαση του Υφυπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (Δ΄ 281/23.3.1993), είχαν εγκριθεί οριογραμμές με την 546/8.3.2006 απόφαση του Γ.Γ. Περιφέρειας Αττικής (Δ΄ 234/27.3.2006). Ωστόσο, η οριοθέτηση υδατορεμάτων σε οικισμούς και περιοχές (εντός ή εκτός σχεδίου), οι οποίες λόγω του χαρακτήρα τους χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας, δεν επιτρέπεται να ανατεθεί σε άλλο, πλην του Προέδρου της Δημοκρατίας, όργανο της εκτελεστικής εξουσίας (βλ. 4081/2014 κ.ά.). Συνεπώς, νομίμως επιχειρείται με το παρόν σχέδιο προεδρικού διατάγματος η επικύρωση των οριογραμμών του ανωτέρω ρέματος, οι οποίες είχαν αναρμοδίως εγκριθεί με την εν λόγω απόφαση του Γ.Γ. Περιφέρειας Αττικής. Εξ άλλου εντός των ορίων της περιοχής της προτεινόμενης πολεοδομικής μελέτης περιλαμβάνεται τμήμα του ρέματος Χαλκίδας, το λοιπό δε τμήμα του εξέρχεται των ορίων της και εισχωρεί στην Π.Ε. 3 Λόφου – Αγίου Αθανασίου της Δημοτικής Ενότητας Παλλήνης. Νομίμως, όμως, χωρεί τμηματική οριοθέτηση του εν λόγω ρέματος εφ’ όσον έχουν ληφθεί υπ’ όψιν στοιχεία για το σύνολο του ρέματος, ώστε να εξασφαλίζεται η φυσική του συνέχεια. Περαιτέρω δε, με την Φ6473/5555/18.12.2013 απόφαση του Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι του ρέματος Χαλκίδας και του κλάδου του (Ρ3, Ρ3-1), με τακτοποίηση και καθαρισμό της κοίτης του και διαμόρφωση ανοικτής χωμάτινης μη επενδυμένης διατομής. Με τα δεδομένα αυτά και λαμβανομένου, περαιτέρω, υπ’ όψιν ότι με την προτεινόμενη οριοθέτηση είτε διατηρείται η υφιστάμενη φυσική κοίτη των ρεμάτων είτε προβλέπεται, σε περίπτωση υδραυλικής ανεπάρκειας ή εξαφάνισης της κοίτης, η κατασκευή έργων διευθέτησης για τη διάνοιξή της, το σχέδιο προτείνεται, κατά τούτο, νομίμως.
7. Στο άρθρο 12 του ν. 3044/2002 (Α΄ 197), το οποίο μνημονεύεται στο στοιχείο 1 του προοιμίου του σχεδίου, ορίζονται τα εξής: «1. Η κτηματική περιοχή της Κοινότητας Ανθούσας Αττικής, τα διοικητικά όρια της οποίας καθορίστηκαν με την υπ’ αριθμόν 1/1982 απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου Ορίων του άρθρου 216 του ν. 1065/1980 «περί Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα» και εμφανίζονται σε χάρτη που συνοδεύει τη διάταξη αυτή, κλίμακας 1:5.000 της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού, που θεωρήθηκε από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Τοπογραφικών Εφαρμογών του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων και του οποίου αντίτυπο σε φωτοσμίκρυνση δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, θεωρείται οικιστική και πολεοδομείται σύμφωνα με τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις. Αποφάσεις, με τις οποίες έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες εδαφικές εκτάσεις της παραπάνω περιοχής, ανακαλούνται και αίρονται οι εκ των πράξεων αυτών συνεπαγόμενες συνέπειες. 2. Από τη ρύθμιση της προηγούμενης παραγράφου εξαιρείται η υπό στοιχεία Α7, Α8, Α9, Α10, Α13, Α14, Α15, Α16, Α7 περιοχή, ως αποτελούμενη από δάση και δασικές εκτάσεις». Όπως προκύπτει από την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει την ανωτέρω διάταξη, η Κοινότητα Ανθούσας εμφανίζεται ως οργανωμένος οικισμός από τις αρχές της δεκαετίας του 1950. Η περιοχή αυτή, για λόγους αναγόμενους σε πλημμελή εφαρμογή των στοιχείων της 108424/13.9.1934 απόφασης του Υπουργού Γεωργίας, με την οποία είχε κηρυχθεί αναδασωτέα ευρύτατη έκταση του λεκανοπεδίου Αττικής, και σε λανθασμένες εκτιμήσεις των αρμοδίων υπηρεσιών, συμπεριελήφθη στην εν λόγω αναδασωτέα έκταση. Η Διοίκηση δε, υπολαμβάνοντας εσφαλμένως ότι η περιοχή εμπίπτει στην αναδασωτέα περιοχή της 108424/13.9.1934 υπουργικής απόφασης, επανακήρυσσε ως αναδασωτέες μικρές εκτάσεις της εν λόγω περιοχής σε κάθε πυρκαγιά που έπληττε το Πεντελικό Όρος, ανεξαρτήτως της βλάστησης που αυτές έφεραν, με αποτέλεσμα να καθίσταται αδύνατη η πολεοδόμηση της περιοχής. Από τα εν λόγω προπαρασκευαστικά στοιχεία της διάταξης του άρθρου 12 του ν. 3044/2002, συνάγεται ότι, κατά την εκτίμηση του νομοθέτη, η περιοχή της Κοινότητας Ανθούσας κατά πλάνη περί τα πράγματα θεωρήθηκε ως αναδασωτέα έκταση της 108424/13.9.1934 υπουργικής απόφασης, για τον λόγο δε αυτό ανακλήθηκαν και οι μεμονωμένες αποφάσεις κήρυξης ως αναδασωτέων εκτάσεων της ανωτέρω περιοχής, οι οποίες είχαν ως έρεισμα την υπουργική απόφαση του έτους 1934. Συνεπώς, η προτεινόμενη ρύθμιση – στο πεδίο της οποίας δεν εμπίπτει η έκταση με στοιχεία Α7, Α8, Α9, Α10, Α13, Α14, Α15, Α16, Α7, ως αποτελούμενη από δάση και δασικές εκτάσεις – νομίμως χωρεί κατ’ επίκληση της διάταξης του άρθρου 12 του ν. 3044/2002, εφ’ όσον αφορά περιοχή που δεν περιλαμβάνει δάση, δασικές ή αναδασωτέες εκτάσεις, χαρακτηρίζεται δε ως οικιστική με την ανωτέρω διάταξη. Τούτο δε ανεξαρτήτως του ζητήματος εάν το καθεστώς της αναδάσωσης του έτους 1934 δύναται, τόσον εμπειρικώς όσον και από την άποψη της δασολογικής επιστήμης, να διαρκέσει επί ογδόντα και πλέον έτη (πρβλ. την από 10.7.2003 απόφαση του Ε.Δ.Δ.Α., Παπασταύρου και λοιποί κατά Ελλάδας, αρ. 46372/99, και την από 8.10.2004 απόφαση του ίδιου Δικαστηρίου, Κατσούλης κ.λπ. κατά Ελλάδας, αρ. 66742/01, πρβλ. επίσης Σ.τ.Ε. 2153/2015 Ολομ.).
8. Από τα στοιχεία που συνοδεύουν το σχέδιο προκύπτουν τα εξής: Με την 75710/3903/11.12.1987 κοινή απόφαση του Υπουργού Γεωργίας και του Αναπληρωτή Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. εγκρίθηκε το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (Γ.Π.Σ.) της Κοινότητας Ανθούσας του Ν. Αττικής (Δ΄ 1183/11.12.1987). Με το από 3.6.1999 π.δ. (Δ΄ 469/24.6.1999), εγκρίθηκε η πολεοδομική μελέτη τμημάτων των πολεοδομικών ενοτήτων (Π.Ε.) 1 και 2 της Κοινότητας Ανθούσας και τροποποιήθηκε το εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο σε συνεχόμενη περιοχή. Ακολούθως, με την 40082/29.9.2005 απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (Δ΄ 1175/2.11.2005) τροποποιήθηκε το εγκριθέν το έτος 1987 Γ.Π.Σ. της Κοινότητας Ανθούσας, με την ένταξη εντός των ορίων του περιοχών προς πολεοδόμηση. Με το εν λόγω Γ.Π.Σ. εξαιρέθηκαν της πολεοδόμησης δασικές εκτάσεις βόρεια και ανατολικά της Κοινότητας, σύμφωνα και με τις διατάξεις του άρθρου 12 του ανωτέρω ν. 3044/2002. Με το παρόν σχέδιο, το οποίο, κατά τα εκτιθέμενα στην από 28.3.2012 εισήγηση της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Π.Ε.Κ.Α., στοιχεί προς τις προβλέψεις του ως άνω εγκεκριμένου Γ.Π.Σ., επιχειρείται η πολεοδόμηση τμημάτων των Π.Ε. 1, 2 και 4 καθώς και της Π.Ε. 3. Στο πεδίο των προτεινόμενων ρυθμίσεων εμπίπτουν: α) περιοχές των Π.Ε. 1, 2 και 3, με χρήσεις αμιγούς κατοικίας, β) περιοχές των Π.Ε. 1 και 3 με χρήση πολεοδομικού κέντρου πόλης, εξαιρουμένων ορισμένων χρήσεων, γ) περιοχές των Π.Ε. 1 και 3 με χρήση τοπικού πολεοδομικού κέντρου, εξαιρουμένων ορισμένων χρήσεων, δ) περιοχή Χονδρεμπορίου, ως προς την οποία ισχύουν, κατ’ αρχήν, οι χρήσεις γης και οι όροι και περιορισμοί δόμησης του από 20.2.2003 π.δ. «Καθορισμός χρήσεων γης και όρων και περιορισμών δόμησης στην εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών προ του έτους 1923 ευρύτερη περιοχή Μεσογείων (Ν. Αττικής)» (Δ΄ 199/6.3.2003). Ειδικώς, στην περιοχή Χονδρεμπορίου εμπίπτει και η έκταση της εταιρείας «Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου Α.Ε.» (Δ.Ε.Σ.Φ.Α. Α.Ε., διάδοχος της εταιρείας «ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΑΕΡΙΟΥ Α.Ε.»), εντός της οποίας καθορίζονται χρήσεις βιομηχανίας και όροι και περιορισμοί δόμησης για την ανέγερση εγκαταστάσεων φυσικού αερίου, σύμφωνα με την 2206/446/28.1.1998 απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (Δ΄ 84/18.2.1998). Κατά την εκπόνηση της προτεινόμενης πολεοδομικής μελέτης ελήφθησαν υπ’ όψιν οι προβλέψεις του από 9.6.2003 π.δ. «Καθορισμός Ζώνης Ελεγχόμενης Ανάπτυξης (Ζ.Ε.Α.) κατά μήκος της λεωφόρου Ελευσίνας – Αεροδρομίου Σπάτων και καθορισμός χρήσεων γης και όρων και περιορισμών δόμησης» (Δ΄ 647/26.6.2003) καθώς και οι νόμιμες αποστάσεις από την Αττική Οδό και την παράπλευρο οδό Αθηνών (βλ., μεταξύ άλλων, τα ΔΜΕΟ/2282/4.6.2014 και ΔΜΕΟ/4958/1301/φ211/16.1.2014 έγγραφα της Διεύθυνσης Μελετών Έργων Οδοποιίας του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων), τους αγωγούς φυσικού αερίου, μεταφοράς αεροπορικού καυσίμου, τις γραμμές υψηλής τάσης της Δ.Ε.Η. Α.Ε. και το κοιμητήριο του Δήμου Παλλήνης. Εκτός των προτεινόμενων ρυθμίσεων παραμένει η έκταση του αμαξοστασίου της Ε.Θ.Ε.Λ. Α.Ε., για την οποία έχει εγκριθεί τοπικό ρυμοτομικό σχέδιο με την ΠΕΧΩ οικ.2080/φ.τροπ./03/ 2.6.2003 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Αττικής (Δ΄ 591/12.6.2003, διόρθωση παροραμάτων Δ΄ 1387/20.12.2005), όπως τροποποιήθηκε με επανακαθορισμό της οικοδομικής γραμμής με την ΠΕΧΩ οικ.2937/Φ. Τροπ/06/9.5.2006 απόφαση του ιδίου Γενικού Γραμματέα (Δ΄ 470/31.5.2006). Σύμφωνα με το 10440/7.11.2007 έγγραφο της Β΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, έχουν διενεργηθεί αρχαιολογικές ανασκαφές πέριξ του νοτιότερου τμήματος της Κοινότητας Ανθούσας, δηλαδή στην περιοχή του Χονδρεμπορίου, και, ως εκ τούτου, στο συγκεκριμένο τμήμα απαιτείται έγκριση της αρμόδιας υπηρεσίας πριν από την έκδοση των σχετικών αδειών και παρακολούθηση των εκσκαφών από αρμόδιους υπαλλήλους, κατά τα βεβαιούμενα δε στο 7841/11.12.2007 έγγραφο της 1ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων δεν υφίστανται στην πολεοδομούμενη περιοχή καταγεγραμμένα μνημεία αρμοδιότητας της εν λόγω Υπηρεσίας. Εξ άλλου, η μελέτη γεωλογικής καταλληλότητας της περιοχής εγκρίθηκε με το 12717/19.4.2011 έγγραφο της Δ.Ο.Κ.Κ. του Υπουργείου Π.Ε.Κ.Α. Τέλος, κατά τα εκτιθέμενα, ιδίως, στην από 17.10.2013 γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού, η οποία υιοθετήθηκε με την 116/2013 γνωμοδότηση του ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α., το συνολικό ισοζύγιο των κοινοχρήστων – ελευθέρων χώρων πρασίνου της πολεοδομούμενης περιοχής διατηρείται πλεονασματικό, κυρίως, λόγω της ύπαρξης στην περιοχή εκτεταμένων παραρεμάτιων ζωνών κοινοχρήστου πρασίνου.
9. Με τα δεδομένα αυτά το σχέδιο, συνοδευόμενο από τις 357/2013, 21/2014, 22/2014 και 168/2014 γνωμοδοτήσεις του Δημοτικού Συμβουλίου Παλλήνης και τις 42/2012, 116/2013, 14/2014, 20/2014 και 32/2014 γνωμοδοτήσεις του ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α., ευρίσκει, κατ’ αρχήν, νόμιμο έρεισμα στις μνημονευόμενες στο προοίμιό του διατάξεις των άρθρων 152, 153, 154, 160 και 161 του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (Κ.Β.Π.Ν.), ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο μόνο του από 14.7.1999 π.δ. (Δ΄ 580), και 31 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79), όπως ισχύουν, καθ’ όσον αφορά στην επιχειρούμενη έγκριση πολεοδομικής μελέτης, και στις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 1, 2 και 3 του ν. 880/1979, όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 5 του ν. 3010/2002 (Α΄ 91), καθ’ όσον αφορά στον καθορισμό οριογραμμών ρεμάτων. Περαιτέρω, το σχέδιο, το οποίο προτείνεται αρμοδίως από τον Υπουργό και τον Αναπληρωτή Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Π. Σκουρλέτη και Ι. Τσιρώνη, αντιστοίχως, προκαλεί τις ακόλουθες παρατηρήσεις.
10. Το στοιχείο 1 του προοιμίου του σχεδίου πρέπει να αναδιατυπωθεί ως εξής: «Τις διατάξεις των άρθρων 152, 153, 154, 160, και 161 του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (Κ.Β.Π.Ν.), ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο μόνο του από 14.7.1999 π.δ. (Δ΄ 580), όπως ισχύουν, … ».
11. Οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 4 του σχεδίου, οι οποίες προβλέπουν τις επιτρεπόμενες χρήσεις πολεοδομικού κέντρου πόλης στους οικοδομήσιμους χώρους των Π.Ε. 1 και 3, κατά το άρθρο 4 του από 23.2/6.3.1987 π.δ. (Δ΄ 166/6.3.1987), ενδείκνυται, για λόγους νομοτεχνικούς, να αποτελέσουν ενιαία παράγραφο 2, με δύο περιπτώσεις α και β και λοιπές υποπεριπτώσεις ως εξής: «2.α. Στους οικοδομήσιμους χώρους … επιτρέπεται η χρήση πολεοδομικού κέντρου πόλης … με εξαίρεση τις χρήσεις: αα. Πρατήρια βενζίνης ββ. Εγκαταστάσεις μέσων μαζικής μεταφοράς β. Από τα επαγγελματικά εργαστήρια χαμηλής όχλησης δεν επιτρέπονται: αα. Εγκαταστάσεις κατασκευών ειδών εκ τσιμέντου ββ. Βιοτεχνίες κοπής και κατεργασίας μαρμάρου γγ. Εγκαταστάσεις αλουμινοκατασκευών – σιδηροκατασκευών δδ. Συνεργεία επισκευών και βαφής αυτοκινήτων, μοτοσυκλετών και γεωργικών μηχανημάτων».
12. Οι παράγραφοι 3.1, 3.2 και 3.3 του άρθρου 4 του σχεδίου, οι οποίες προβλέπουν τις επιτρεπόμενες χρήσεις τοπικού πολεοδομικού κέντρου στους οικοδομήσιμους χώρους των Π.Ε. 1 και 3, κατά το άρθρο 4 του από 23.2/6.3.1987 π.δ., ενδείκνυται, για λόγους νομοτεχνικούς, να αποτελέσουν ενιαία παράγραφο 3, με τρεις περιπτώσεις α, β, και γ και λοιπές υποπεριπτώσεις ως εξής: «3.α. Στους οικοδομήσιμους χώρους … επιτρέπεται η χρήση τοπικού πολεοδομικού κέντρου … με εξαίρεση τις χρήσεις: αα. Διοίκηση … ηη. Εγκαταστάσεις μέσων μαζικής μεταφοράς β. Από τα επαγγελματικά εργαστήρια χαμηλής όχλησης δεν επιτρέπονται: αα. Εγκαταστάσεις κατασκευών ειδών εκ τσιμέντου ββ. Βιοτεχνίες κοπής και κατεργασίας μαρμάρου γγ. Εγκαταστάσεις αλουμινοκατασκευών – σιδηροκατασκευών δδ. Συνεργεία επισκευών και βαφής αυτοκινήτων, μοτοσυκλετών και γεωργικών μηχανημάτων γ. Τα επιτρεπόμενα στην περιοχή του τοπικού πολεοδομικού κέντρου ξενοδοχεία και ξενώνες είναι μέχρι 100 κλίνες».
13. Στην παράγραφο 4.1 του άρθρου 4 του σχεδίου προβλέπονται οι χρήσεις της περιοχής Χονδρεμπορίου, πλην της περιοχής που ανήκει στην Δ.Ε.Σ.Φ.Α. Α.Ε., ως προς την οποία τίθενται ρυθμίσεις με την παράγραφο 4.2 του ιδίου άρθρου. Παρατηρείται, κατ’ αρχήν, ότι η εν λόγω παράγραφος 4.1 ενσωματώνει τις χρήσεις της περιοχής με στοιχείο I (Ζώνη Χονδρεμπορίου) του ανωτέρω από 20.2.2003 π.δ. «Καθορισμός χρήσεων γης και όρων και περιορισμών δόμησης στην εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών προ του έτους 1923 ευρύτερη περιοχή Μεσογείων (Ν. Αττικής)» (Δ΄ 199/6.3.2003). Ειδικότερα, με την παράγραφο 4.1 του σχεδίου προτείνεται, μεταξύ άλλων, χρήση «Εγκαταστάσεις εμπορικών εκθέσεων, εκθεσιακών κέντρων» στην περιοχή του Χονδρεμπορίου, ενώ η ρύθμιση του από 30.2.2003 π.δ. περιορίζεται στην χρήση «Εγκαταστάσεις εμπορικών εκθέσεων». Κατά τα εκτιθέμενα στην από 28.3.2012 εισήγηση της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Π.Ε.Κ.Α., η οποία υιοθετήθηκε με την 42/2012 γνωμοδότηση του ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α., η χρήση «Εγκαταστάσεις εκθεσιακών κέντρων» είναι παρεμφερής με την χρήση «Εγκαταστάσεις εμπορικών εκθέσεων», εναρμονίζεται δε πλήρως με τον χαρακτήρα της περιοχής Χονδρεμπορίου και δεν επιβαρύνει την λειτουργία της. Με τα δεδομένα αυτά, η προσθήκη της χρήσης «Εγκαταστάσεις εκθεσιακών κέντρων» στην περιοχή Χονδρεμπορίου ερείδεται σε πολεοδομικά κριτήρια και δεν παραβλάπτει, εν όψει του παρεμφερούς προς την χρήση «Εγκαταστάσεις εμπορικών εκθέσεων» χαρακτήρα της, την πολεοδομική λειτουργία της οικείας κατηγορίας, αντιθέτως δε την εξυπηρετεί. Άλλωστε, η εν λόγω χρήση «Εγκαταστάσεις εκθεσιακών κέντρων» συμπεριλαμβάνεται ήδη στις επιτρεπόμενες κατά το άρθρο 7 του από 23.2/6.3.1987 π.δ. (βλ. άρθρο 236 του Κ.Β.Π.Ν.), ειδικές χρήσεις της κατηγορίας Χονδρεμπορίου, προστεθείσα με το άρθρο 6 παρ. 1 του ν. 3139/2003 (Α΄ 100/30.4.2003), σε χρόνο μεταγενέστερο της δημοσίευσης του από 30.2.2003 π.δ. Εν όψει των ανωτέρω, η χρήση «Εγκαταστάσεις εκθεσιακών κέντρων» στην περιοχή Χονδρεμπορίου τίθεται νομίμως. Περαιτέρω, επισημαίνεται ότι στην ίδια παράγραφο 4.1 πρέπει να τεθεί ορθώς η επωνυμία της Δ.Ε.Σ.Φ.Α. Α.Ε. ως εξής: ««Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου Α.Ε.».
14. Σύμφωνα με το από 30.2.2003 π.δ. (πρβλ. και το από 23.2/6.3.1987 π.δ.), οι χρήσεις γραφείων, εστιατορίων και αναψυκτηρίων στην περιοχή Χονδρεμπορίου επιτρέπονται μόνον με την προϋπόθεση ότι αποτελούν τμήμα των υπολοίπων εγκαταστάσεων και εξυπηρετούν τις ανάγκες των εργαζομένων σε αυτές, προσμετρώνται δε στο συντελεστή δόμησης και στη συνολική επιφάνεια ορόφων. Με την προτεινόμενη ρύθμιση της παραγράφου 4.1 του άρθρου 4 του σχεδίου η χρήση γραφείων αποσυνδέεται από την εν λόγω προϋπόθεση. Συνεπώς, η εν λόγω ρύθμιση χρήζει αναδιατύπωσης προκειμένου η χρήση γραφείων – όπως και οι προτεινόμενες χρήσεις εστιατορίων και αναψυκτηρίων – να καθίσταται επιτρεπτή μόνον με την προϋπόθεση που τάσσουν οι διατάξεις του ανωτέρω από 30.2.2003 π.δ.
15. Νομίμως, περαιτέρω, προβλέπεται στην παράγραφο 4.2 του άρθρου 4 του σχεδίου ότι στην έκταση της Δ.Ε.Σ.Φ.Α. Α.Ε., εντός της περιοχής Χονδρεμπορίου, επιτρέπεται η λειτουργία βιομηχανίας και ισχύουν οι ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης για την ανέγερση εγκαταστάσεων φυσικού αερίου, εφ’ όσον οι ρυθμίσεις αυτές έχουν ήδη καθορισθεί με την 2206/446/28.1.1998 απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (Δ΄ 84/18.2.1998), η οποία εκδόθηκε αρμοδίως κατ’ εφαρμογή της διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 6 του ν. 2052/1992 (Α΄ 94), (πρβλ. Σ.τ.Ε. 3139/2015 7μ.).
16. Οι παράγραφοι 4.1 και 4.2 του άρθρου 4 του σχεδίου, οι οποίες προβλέπουν τις επιτρεπόμενες χρήσεις στην περιοχή Χονδρεμπορίου, πρέπει, εν όψει των εκτεθέντων στις παρατηρήσεις 13-15 και για λόγους νομοτεχνικούς, να αποτελέσουν ενιαία παράγραφο 4, με δύο περιπτώσεις α και β και λοιπές υποπεριπτώσεις ως εξής: «4.α. Στην περιοχή Χονδρεμπορίου, …, επιτρέπονται οι ακόλουθες χρήσεις: αα. Εγκαταστάσεις χονδρεμπορίου ββ. Εγκαταστάσεις εμπορικών εκθέσεων, εκθεσιακών κέντρων γγ. Κτίρια αποθήκευσης δδ. Κτίρια στάθμευσης εε. Πρακτορεία διακίνησης και χώροι στάθμευσης βαρέων οχημάτων – φορτηγών στστ. Γραφεία – Εστιατόρια – Αναψυκτήρια με την προϋπόθεση ότι αποτελούν τμήμα των υπολοίπων εγκαταστάσεων και εξυπηρετούν τις ανάγκες των εργαζομένων σε αυτές και προσμετρώνται στο συντελεστή δόμησης και στη συνολική επιφάνεια ορόφων β. Στον κοινωφελή χώρο εγκαταστάσεων της Δ.Ε.Σ.Φ.Α. Α.Ε. … αερίου».
17. Όπως έχει κριθεί, η θέσπιση μικρών αρτιοτήτων, είτε κατά κανόνα είτε κατά παρέκκλιση, δεν μπορεί να υπαγορεύεται από πραγματικές καταστάσεις (πρβλ. Π.Ε. 19/2014, 58/2009, 163/2006, 293/2001, 160/2001, 455/1999, 12/1998), εφ’ όσον, μάλιστα, πρόκειται για καταστάσεις που έχουν διαμορφωθεί αυθαιρέτως και ύστερα από παράνομη κατάτμηση (πρβλ. Π.Ε. 19/2014, 121/2011, 58/2009,303/2002, 614/2001, 364/2001 κ.ά.). Ο καθορισμός μικρών αρτιοτήτων, επομένως, είναι επιτρεπτός μόνο κατ’ εξαίρεση, με στάθμιση και εφαρμογή πολεοδομικών κριτηρίων (πρβλ. Π.Ε. 19/2014, 121/2011, 58/2009, 420/1999), εφ’ όσον οι σχετικές επιλογές τεκμηριώνονται επαρκώς σε στοιχεία και δείκτες αναφερόμενους στις υφιστάμενες στην περιοχή ιδιαίτερες πολεοδομικές, στεγαστικές, και περιβαλλοντικές παραμέτρους (πρβλ. Π.Ε. 19/2014, 121/2011, 58/2009, 275/1999), και στα πολεοδομικά χαρακτηριστικά που, τυχόν, έχει προσλάβει η περιοχή, εάν αυτά δεν έχουν διαμορφωθεί αυθαιρέτως αλλά κατ’ εφαρμογή του προϊσχύοντος πολεοδομικού καθεστώτος (πρβλ. Π.Ε. 19/2014, 121/2011, 58/2009, 253/2008), ιδιαίτερα, μάλιστα, στις περιπτώσεις, κατά τις οποίες η περιοχή είχε ήδη πολεοδομηθεί στο παρελθόν (Π.Ε. 58/2009, 293/2001).
18. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, με το άρθρο 6 του σχεδίου καθορίζονται, μεταξύ άλλων, στις περιοχές κατοικίας των Π.Ε. 1, 2, και 3 τα ελάχιστα όρια εμβαδού της κατά κανόνα αρτιότητας και προσώπου ανά τομείς ως εξής: Τομέας Ι: ελάχιστο εμβαδόν διακόσια πενήντα (250) τ.μ. και ελάχιστο πρόσωπο εννέα (9) μέτρα. Τομέας ΙΙ: ελάχιστο εμβαδόν τριακόσια (300) τ.μ. και ελάχιστο πρόσωπο δώδεκα (12) μέτρα και Τομέας ΙΙΙ: ελάχιστο εμβαδόν πεντακόσια (500) τ.μ. και ελάχιστο πρόσωπο δώδεκα (12) μέτρα. Ορίζεται δε περαιτέρω ότι απαγορεύεται η κατάτμηση σε οικόπεδα με επιφάνεια μικρότερη των πεντακοσίων (500) μέτρων και με πρόσωπο μικρότερο των δώδεκα (12) μέτρων και, περαιτέρω, ότι η αρτιότητα στους τομείς I και ΙΙ ισχύει μόνο για οικόπεδα που έχουν δημιουργηθεί μέχρι τις 2.1.2005 (ημερομηνία δημοσίευσης του Γ.Π.Σ. Ανθούσας) και για όσα δημιουργηθούν με αυτές τις διαστάσεις κατ’ ελάχιστο μετά την πράξη εφαρμογής. Κατά τα εκτιθέμενα στην από 28.3.2012 εισήγηση της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Π.Ε.Κ.Α., η οποία υιοθετήθηκε με την 42/2012 γνωμοδότηση του ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α., στις Π.Ε. 1 και 2, το μεγαλύτερο μέρος των γεωτεμαχίων χαρακτηρίζεται από μέσο εμβαδόν 280 τ.μ. και μέγιστη αναλογία προσώπου-βάθους 1 προς 2,90. Η επιλογή της αρτιότητας των 250 τ.μ. προέκυψε από τα ανωτέρω δεδομένα και κρίνεται σκόπιμη, καθώς η επιλογή μικρότερης αρτιότητας καθιστά ανέφικτη την δημιουργία οικιστικά βιώσιμων και λειτουργικών οικοπέδων. Άλλωστε, μετά την αφαίρεση της εισφοράς σε γη, οικόπεδο εμβαδού 285 τ.μ. και προσώπου 10 μ. θα αποκτήσει εμβαδόν 256,50 τ.μ. και πρόσωπο 9,16 μ. Περαιτέρω, στην Π.Ε. 3 το μέσο εμβαδόν των οικοπέδων είναι της τάξης των 300 τ.μ., το οποίο επιτρέπει την θέσπιση μεγαλύτερης αρτιότητας. Με τα δεδομένα αυτά, το σχέδιο προτείνεται νομίμως ως προς τον καθορισμό των ελάχιστων ορίων της κατά κανόνα αρτιότητας στους τομείς I και II των Π.Ε. 1, 2 και 3 εφ’ όσον οι εν λόγω αρτιότητες: α) συναρτώνται, κατά την αιτιολογημένη κρίση της Διοίκησης, με τις υφιστάμενες στην περιοχή ιδιαίτερες πολεοδομικές, στεγαστικές, και περιβαλλοντικές παραμέτρους και β) δεν υπαγορεύονται από πραγματικές καταστάσεις που έχουν διαμορφωθεί αυθαιρέτως και ύστερα από παράνομη κατάτμηση, εφ’ όσον καταλαμβάνουν οικόπεδα, τα οποία είτε έχουν δημιουργηθεί μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης του Γ.Π.Σ. του έτους 2005 (2.11.2005) είτε αποκτούν κατ’ ελάχιστο τις διαστάσεις αυτές μετά την πράξη εφαρμογής της πολεοδομικής μελέτης.
19. Εν όψει των εκτεθέντων στην παρατήρηση 6, νομίμως προβλέπε­ται στο άρθρο 7 παρ. 1 του σχεδίου ότι από την δημοσίευση του παρόντος διατάγματος καταργείται η 546/8.3.2006 απόφαση του Γ.Γ. Περιφέρειας Αττικής, καθ’ ό μέρος με αυτήν οριοθετήθηκε το ρέμα Ανθούσας.
20. Με το άρθρο 26 του ν. 2831/2000 (Α΄ 140), όπως τροποποιήθηκε με τα άρθρα 12 παρ. 3 του ν. 3212/2003 (Α΄ 308) και 31 παρ. 4 του ν. 3325/2005 (Α΄ 68), ορίζονται τα εξής: «6. Νομίμως υφιστάμενες χρήσεις κτιρίων ή εγκαταστάσεων σε περιοχές στις οποίες καθορίζονται ή μεταβάλλονται οι χρήσεις γης διατηρούνται εκτός αν ορίζεται διαφορετικά με την κανονιστική πράξη καθορισμού ή μεταβολής των χρήσεων. Στις περιπτώσεις που ορίζεται διαφορετικά, καθορίζεται υποχρεωτικά και ο χρόνος απομάκρυνσης των μη επιτρεπόμενων χρήσεων, ο οποίος δεν μπορεί να είναι μικρότερος των πέντε ετών, ανάλογα με τη χρήση, τους ενδεχόμενους κινδύνους για το περιβάλλον, τις εκτιμώμενες επιπτώσεις στην επιθυμητή οργάνωση της περιοχής, τα τεχνικά, οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα, τη συμβολή τους στην οικονομία της περιοχής και το κόστος και τις δυσκολίες μετεγκατάστασης. Η ως άνω χρονική προθεσμία απομάκρυνσης παρατείνεται μέχρι να εγκριθεί ζώνη υποδοχής της δραστηριότητας στα διοικητικά όρια του οικείου και των όμορων Ο.Τ.Α. πρώτου βαθμού. Κατά τη διάρκεια της προθεσμίας απομάκρυνσης, επιτρέπεται ο εκσυγχρονισμός ή και η επέκταση των εγκαταστάσεων, εφόσον βελτιώνονται οι επιπτώσεις στο περιβάλλον από τη λειτουργία της μονάδας, καθώς επίσης και εργασίες συντήρησης και επισκευής των κτιρίων που αποσκοπούν στην ασφάλεια και την υγιεινή των διαβιούντων και εργαζομένων σε αυτά. 7. Οι διατάξεις του άρθρου αυτού εφαρμόζονται και όταν η τροποποίηση των γενικών ή ειδικών πολεοδομικών διατάξεων θεσπίζεται κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 1 του άρθρου 29 του Ν. 1337/1983». Κατά την έννοια των διατάξεων αυτών σε περίπτωση κατά την οποία επί μεταβολής των χρήσεων ορίζεται ότι διατηρούνται νομίμως υφιστάμενες χρήσεις, οι οποίες δεν προβλέπονται από το νέο καθεστώς, απαιτείται κατά τη διαδικασία καθορισμού των χρήσεων να εξετάζονται από τη Διοίκηση οι συνέπειες της διατήρησης των εν λόγω χρήσεων και να διαπιστώνεται ότι με αυτή δεν τίθεται σε κίνδυνο ο επιδιωκόμενος με τις νέες διατάξεις σκοπός. Η κρίση αυτή της Διοίκησης πρέπει να θεμελιώνεται σε συγκεκριμένα δεδομένα (βλ. Π.Ε. 164/2015, 135/2012).
21. Με το άρθρο 7 παρ. 2 του σχεδίου προβλέπεται ότι «Υφιστάμενες νομίμως χρήσεις καθώς και εγκεκριμένες χρήσεις σύμφωνα με τις ισχύουσες μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος διατάγματος διατάξεις, που αντίκεινται στις θεσμοθετούμενες νέες διατάξεις επιτρέπεται να λειτουργούν εφόσον πληρούν τις τυχόν ιδιαίτερες διατάξεις για τη λειτουργία τους και να εκσυγχρονίζονται για χρονικό διάστημα πέντε (5) ετών». Από τα στοιχεία, όμως, που συνοδεύουν το παρόν σχέδιο δεν προκύπτουν ούτε οι τυχόν υφιστάμενες στην υπό πολεοδόμηση περιοχή χρήσεις ούτε τα δεδομένα κατ’ επίκληση των οποίων θα ήταν ανεκτή, κατά τα ανωτέρω, η διατήρησή τους. Ως εκ τούτου, η επιχειρούμενη ρύθμιση, με την ανωτέρω γενική διατύπωση, δεν τίθεται νομίμως.

Η παρούσα γνωμοδότηση εκδόθηκε στις 4 Απριλίου 2016.