Αυθαίρετα στα δάση: Αν το πυκνώσεις μπορείς να το σώσεις

Όταν η εφημερίδα "Έθνος" κυκλοφόρησε το φύλλο της 30ης Μάρτη του 2016 με τίτλο στο πρωτοσέλιδο: "Δασικό τέλος για νομιμοποίηση ακινήτων", προεξοφλώντας ότι στο επικείμενο νομοσχέδιο για τους δασικούς χάρτες, θα εισαγχούν διατάξεις για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων σε δάση, πολλοί νομίσαμε ότι επρόκειτο απλώς για παρερμηνεία εκ μέρους του συντάκτη των διατάξεων που αργότερα τέθηκαν σε διαβούλευση και αφορούσαν αποκλειστικά τους νόμιμους οικισμούς με αμφισβητούμενα ή παράτυπα όρια. Η συνέντευξη τύπου του Αν. Υπ. Περιβάλλοντος που ακολούθησε του δημοσιεύματος δεν επιβεβαίωσε το πρωτοσέλιδο (βάσει του ν/σ που παρουσιάστηκε στα μέσα) αλλά ούτε το διέψευσε. Εν τω μεταξύ οι φήμες για νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων στα δάση διαρκώς επανέρχονταν μέσω δημοσιευμάτων με πληροφορίες και δηλώσεις παραγόντων του υπουργείου αλλά και του ιδίου του Υπουργού.

Μέχρι την Πέμπτη που δόθηκε στη δημοσιότητα το σχέδιο νόμου «Επείγουσες διατάξεις για την εφαρμογή της Συμφωνίας Δημοσιονομικών Στόχων και Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων και άλλες διατάξεις», τα "προαπαιτούμενα", κατά το κοινώς λεγόμενον, όπου το Υπουργείο Περιβάλλοντος μας επιφύλασσε μια μεγάλη έκπληξη σε χρώμα μοβ, θλιβερό και πένθιμο.

Η μεθόδευση του αρμόδιου Υπουργείου αφήνει κατάπληκτο και τον πλέον καλόπιστο. Επί ένα μήνα σε δημόσια διαβούλευση, δεν είχε διαφανεί καμία τέτοια πρόθεση από το σχέδιο νόμου περί δασικών χαρτών και ο δημόσιος διάλογος είχε περιοριστεί στο κατά πόσο πρέπει να εμπλακούν εκ νέου οι δασικές υπηρεσίες σε ένα κατ' εξοχήν δικό τους αντικείμενο ενώ περιβαλλοντικές οργανώσεις εξέφραζαν τις ανησυχίες τους σχετικά με τους οικισμούς που στερούνται νόμιμης έγκρισης.

Ομως, με δυο αράδες και με συνοπτικές διαδικασίες, πλέον στους δασικούς χάρτες δεν θα περιλαμβάνονται όλα τα δάση που έχουν παράνομα εκχερσωθεί και δομηθεί. Και επειδή έπρεπε να εφευρεθεί και ένας ευφημισμός, οι παράνομοι οικισμοί αυθαιρέτων μετονομάστηκαν σε "οικιστικές πυκνώσεις", χωρίς να ορίζεται καν στο νόμο το περιεχόμενο αυτού του όρου αλλά το ζήτημα παραπέμπεται σε μία υπουργική απόφαση, δηλαδή στην αποκλειστική αρμοδιότητα και απόλυτη εξουσία του εκάστοτε Υπουργού.

Για τα δάση αυτά που τσιμεντώθηκαν και που για τα οποία όλα τα προηγούμενα χρόνια ακούγαμε διάφορες μεγαλοστομίες από τις κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ -έστω και υποκριτικά- όπως "Το δάσος θα ξαναγίνει δάσος", δεν θα αναρτηθεί δασικός χάρτης, αντιθέτως θα παραδοθούν στο ΥΠΕΝ για περιβαλλοντική και πολεοδομική διαχείρηση. Κατά συνέπεια, η διαχείρισή τους ως δάση κάπου εδώ λαμβάνει τέλος. Και όλα αυτά σε νόμο πλέον, που για τους δανειστές και ουσιαστικά επικυρίαρχους της χώρας, είναι πιο δεσμευτικός και από τις Δέκα Εντολές.

Βουλευτές και άλλα κυβερνητικά στελέχη, προσπαθούν να διασκεδάσουν τις εντυπώσεις. Δήθεν δεν υποκρύπτεται καμία πρόθεση για νομιμοποίηση αυθαιρέτων απλώς πρόκειται για ένα διαχειριστικού τύπου μέτρο ώστε να μην έχουμε πολλές αντιρρήσεις και η κύρωση να χαρτών να προχωρήσει σε σύντομους χρόνους. Μα αγαπητοί φίλοι, σας είπε κανείς ότι αντιρρήσεις κατά των δασικών χαρτών θα γίνουν για τον Όλυμπο και για την κορυφή του Υμηττού; Προφανώς αντίρρηση κατά του χαρακτηρισμού ενός δάσους ως τέτοιου θα υποβάλλει ο καταπατητής, ο αυθαιρετούχος, ο καλόπιστος νομέας που ακριβώς λόγω του δασικού χαρακτήρα περιορίζεται στο πως μπορεί να αξιοποιήσει αυτό το περιουσιακό του στοιχείο. Οι βουνοκορφές δεν θα συγκεντρώσουν αντιρρήσεις. Το έχει δείξει εξάλλου και η εμπειρία.

Το επιχείρημα βέβαια, είναι ήδη υπονομευμένο και από τα όσα διαδραματίστηκαν πρόσφατα κατά την απόπειρα εκ μέρους των δημόσιων αρχών για την κατεδάφιση αυθαιρέτων στην περιοχή Περιβολάκια Ραφήνας. Για όσους έχουν οι ίδιοι κοντή μνήμη και για όσους νομίζουν ότι κι εμείς οι υπόλοιποι έχουμε κοντή μνήμη, να θυμίσουμε ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και τα αρμόδια υπουργεία Εσωτερικών και Περιβάλλοντος είχαν σταματήσει δύο φορές την κατεδάφιση αυθαιρέτων από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, ενώ περιφερειακοί σύμβουλοι, αντιπεριφερειάρχες και παράγοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης προέτασσαν ως βασικό λόγο για τον οποίο πρέπει να ανασταλλεί κάθε κατεδάφιση ακόμα και τελεσίδικα κατεδαφιστέων κτισμάτων σύμφωνα με δικαστικές αποφάσεις, την απουσία δασικών χαρτών στην περιοχή.

Να θυμίσουμε επίσης την αποτυχημένη απόπειρα της νομοθέτησης με τροπολογία των ιδίων υπουργείων, της αναστολής πάσης κατεδάφισης μέχρι την κύρωση των δασικών χαρτών. Ε, λοιπόν, αυτή η κύρωση δεν θα γίνει ποτέ. Επιβραβεύοντας τους παραβάτες και τιμωρώντας τους νομοταγείς πολίτες αυτής της χώρας.

Και μπορεί να μην νομοθετήθηκε η νομιμοποίηση των αυθαιρέτων στα δάση όμως ενδέχεται αυτή η διάταξη να επιφέρει πολύ χειρότερες συνέπειες στο δασικό μας πλούτο. Διότι νομοθετήθηκε η υπόσχεση νομιμοποίησης. Και αυτή η υπόσχεση είναι βέβαιο ότι θα ανοίξει πολλές ορέξεις και σε όσους δεν τολμούσαν τόσα χρόνια, σεβόμενοι ή έστω φοβούμενοι τους νόμους του κράτους και το Σύνταγμα και που σήμερα νιώθουν ότι αν δεν προλάβουν να χτίσουν ένα αυθαίρετο πριν οριστεί η "οικιστική πύκνωση" και πριν νομοθετηθεί ο αποχαρακτηρισμός αυτών των δασών ως οικιστικών περιοχών, δεν θα μπορέσουν να υπαχθούν στις όποιες νέες ευνοϊκές ρυθμίσεις. Η εμπειρία δεκαετιών από τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων με πολεοδομικές παραβάσεις (αφού μέχρι σήμερα, πιθανότατα λόγω ΣτΕ, τα αυθαίρετα στα δάση πάντα εξαιρούνταν), έδειξε ότι κάθε νομιμοποίηση γεννούσε μια νέα γενιά αυθαιρέτων. Μπορούμε λοιπόν με βεβαιότητα να διαβλέψουμε ότι την επαύριο της ισχύος του νόμου, οι μπουλντόζες θα πάρουν τα βουνά. Γιατί ποιος θα ρισκάρει να βρεθεί σε οικιστική αραίωση και να χάσει την ευκαιρία. Αφού αν το πυκνώσεις, μπορείς να το σώσεις.

Νατάσα Βαρουχάκη
Δασολόγος, Μέλος ΔΣ ΠΕΔΔΥ

b2green