Πέμπτη 20 Φεβρουαρίου 2014

Συχνές ερωτήσεις και απορίες γύρω από τους σεισμούς





 
1. Πόση ενέργεια απελευθερώνεται από ένα σεισμό;
Από ένα σεισμό απελευθερώνεται πολύ μεγάλη ποσότητα ενέργειας. Αρκεί να σκεφθεί κανείς ότι ένας σεισμός 1ου μεγέθους εκλύει ενέργεια ίση με αυτή που προκαλείται από τον άνεμο, τα κύματα της θάλασσας και τα μέσα συγκοινωνίας. Ένας σεισμός 2ου μεγέθους, εκλύει δεκαπλάσια ενέργεια από έναν αντίστοιχο 1ου μεγέθους και ένας σεισμός 3ου μεγέθους εκλύει ενέργεια δεκαπλάσια από αυτή σεισμού της προηγούμενης τάξης (2ου μεγέθους).

2. Σε ποιες περιοχές της γης γίνονται οι πιο καταστρεπτικοί σεισμοί;
Οι περιοχές της γης στις οποίες γίνονται οι πιο καταστρεπτικοί σεισμοί είναι αυτές που υπάγονται στη ζώνη του Ατλαντικού, στην Περιειρηνική ζώνη, στη Μεσόγειο υπερασιατική ζώνη και στη ζώνη του Ινδικού Ωκεανού.

3. Που οφείλονται οι λάμψεις και τα φωτεινά φαινόμενα που παρατηρούνται μετά τους σεισμούς;
Μετά από μεγάλους σεισμούς, στις κατοικημένες περιοχές παρατηρούνται φωτεινά φαινόμενα τα οποία οφείλονται σε ηλεκτρικά βραχυκυκλώματα, σε ανταύγεια πυρκαγιών και σε νέφη σκόνης που συνδέονται έμμεσα κυρίως με την εκδήλωση του φαινομένου. Κάποιες φορές παράγονται λάμψεις λόγω της τριβής των πετρωμάτων κατά τη σχετική κίνηση των πλευρών των ρηγμάτων.

4. Υπάρχουν συστήματα προειδοποίησης τσουνάμι;
Προειδοποίηση για επερχόμενο τσουνάμι μπορεί να υπάρξει μόνο εάν διατίθεται η κατάλληλη υποδομή δηλαδή σταθμοί παρακολούθησης και σεισμογράφοι. Σε περιοχές όπου έχουν πληγεί από τσουνάμι (Χονολουλού, Χαβάη, Αλάσκα) υπάρχουν όργανα παρακολούθησης και μέτρησης. Οι προειδοποιήσεις προέρχονται από σεισμογραφικά εργαστήρια σε όλο τον κόσμο που καθορίζουν το επίκεντρο του υποθαλάσσιου σεισμού. Γενικότερα ύστερα από μεγάλο σεισμό σε παραλιακές περιοχές απαιτείται επαγρύπνηση επί του θέματος.

5. Σε τι διαφέρει το τσουνάμι από ένα απλό παλιρροϊκό κύμα;
Το τσουνάμι έχει μεγάλο μήκος (πάνω από 100 km) και μεγάλη περίοδο (1 περίπου ώρας). Αντίθετα το κύμα έχει μήκος γύρω στα 150 μέτρα και περίοδο 10 δευτερολέπτων. Το τσουνάμι προκαλείται από αναταράξεις στον πυθμένα της θάλασσας ενώ το κύμα προκαλείται από τον αέρα. Το τσουνάμι μπορεί να διανύσει μεγάλες υπερωκεάνιες αποστάσεις με ταχύτητα πάνω από 700km/h, ταχύτητα που είναι ασύλληπτη για ένα απλό κύμα.

6. Ποιες είναι οι σημαντικότερες αιτίες κατάρρευσης κτιρίων κατά την εκδήλωση σεισμού;
Οι σημαντικότερες αιτίες κατάρρευσης κτιρίων κατά την εκδήλωση σεισμού είναι η μη τήρηση των Κανονισμών (Αντισεισμικός Κανονισμός, Κανονισμός Σκυροδέματος, κανόνες ορθής όπλισης σκυροδέματος). Πολλοί μηχανικοί προτιμούν τη χρήση φθηνών υλικών και οικονομικών κατασκευών βασιζόμενοι στη μικρή πιθανότητα ενός μεγάλου σεισμού, στην εφαρμογή μερικής αντισεισμικής προστασίας, στη μείωση του κόστους και στην άγνοια του αγοραστή (και πολλές φορές του ιδιοκτήτη) της κατασκευής. Όπως έχει αποδειχθεί, ο πιο βασικός παράγοντας της αντισεισμικής κατασκευής είναι ο οπλισμός (σίδερα του σκυροδέματος) και ο τρόπος σύνδεσης των ράβδων οπλισμού. Ως προς αυτό, αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τους ειδικούς επιστήμονες, η συχνότερη αιτία κατάρρευσης είναι η έλλειψη επαρκούς εγκάρσιου οπλισμού στα υποστυλώματα.
7. Ποιες είναι οι βασικές οδηγίες που πρέπει να ακολουθήσουμε σε περίπτωση σεισμού;
Δεδομένης της υψηλής σεισμικότητας που παρουσιάζει μεγάλο τμήμα της χώρας μας, καλό θα είναι να έχουμε λάβει κάποια μέτρα πριν από την εκδήλωση του φαινομένου. Τέτοια μέτρα είναι ο εξοπλισμός μα φακό, φορητό ραδιόφωνο και πυροσβεστήρα και η αποφυγή πτώσης επικίνδυνων για τραυματισμούς αντικειμένων όπως είναι κάδρα, καθρέφτες κ.λπ. Για το λόγο αυτό πρέπει να στερεώνουμε καλά στους τοίχους βαριά αντικείμενα και να τοποθετούμε τα εύθραυστα αντικείμενα σε χαμηλά ράφια.
8. Τι πρέπει να κάνει κανείς την ώρα του σεισμού;
Κατ' αρχήν απαιτείται ψυχραιμία κάτι που σημαίνει ότι δεν πρέπει να αρχίσουμε να τρέχουμε προς την έξοδο, να συνωστιζόμαστε σε σκάλες ή να προβούμε σε ακραίες αντιδράσεις (όπως π.χ. να προσπαθήσουμε να διαφύγουμε από το παράθυρο είτε είναι σε χαμηλό είτε σε ψηλό όροφο). Πρέπει να παραμείνουμε μακρυά από επικίνδυνα σημεία όπως είναι τζαμαρίες, βιβλιοθήκες κ.λπ. ενώ ασφαλέστερο είναι να καλυφθούμε κάτω από ένα γερό τραπέζι ή από άλλο βαρύ έπιπλο. Σε περίπτωση που την ώρα του σεισμού βρισκόμαστε στο δρόμο πρέπει να παραμείνουμε έξω και να μην προσπαθήσουμε να εισέλθουμε σε κάποιο κτίριο ενώ πρέπει να παραμείνουμε μακρυά από τοίχους, κτίρια, ηλεκτροφόρα καλώδια. Η ιδανική λύση είναι να καταφύγουμε σε ανοιχτό χώρο όπως είναι πάρκα, πλατείες κ.λπ.
9. Τι πρέπει να κάνει κανείς μετά το σεισμό;
Μετά το σεισμό θα πρέπει να κλείσουμε τους γενικούς διακόπτες (ηλεκτρικού ρεύματος, γκαζιού, φυσικού αερίου, νερού), να πάρουμε μαζί μας τα απαραίτητα όπως φακό, ραδιοφωνάκι, νερό κ.λπ. και να εγκαταλείψουμε προσεκτικά το κτίριο. Εάν δεν υπάρχει ανάγκη δεν πρέπει να χρησιμοποιούμα άσκοπα το τηλέφωνο για να μην μπλοκάρουμε το δίκτυο ενώ πρέπει να ακολουθούμε τις οδηγίες των αρχών αναφορικά με την εξέλιξη του φαινομένου και τον ασφαλή χρόνο για να επανέλθουμε στις εστίες μας.
buildnet